اصطلاحات بازار طلا

گلدمگ/ بازار لندن، سیدنی استرالیا، ایالات متحده مبادلات به صورت دلار به ازای هر اونس مورد معامله قرار می‌گیرد. (اونس مخفف: oz از واحدهای جرم است. Oz سرواژه عبارت ounce است).

یک اونس برابر است با 28. 35 گرم و یک شانزدهم پوند. واحد اونس در دستگاه‌های گوناگون همچون یکاهای انگلیسی، یکاهای سلطنتی و دستگاه یکاهای معمول ایالات متحده کاربرد داشته است. اونس واحدی جهت اندازه گیری وزن مواد است که در برخی از نقاط ممکن است متفاوت باشد. همچنین برای اندازه گیری وزن فلزات گران بها از قبیل طلا، نقره، پلاتین و… از واحد troy ounce استفاده می‌شود که معادل 31. 1034768 گرم است.

---

قبل از هر چیزی بهتر است اصطلاحات مربوط به این بازار را بدانیم:

1- یک اونس طلا/ برابر با103431/ 31 گرم باعیار (999. 9) که عیار (24) هم خوانده می‌شود.

2- یک مثقال طلا/ برابر با608/ 4 گرم است.

3- مظنه طلا درایران/ (که بر سر زبان‌ها است) یعنی قیمت 608/ 4 گرم طلای17عیار یا (705).

4- سکه تمام بهارآزادی/ (قدیمی و امامی) عیار 6/ 21 است؛ یا‌‌ همان عیار (900) که عیار 22هم خوانده می‌شود، وزن هرسکه133 /8 گرم است.

5- سکه نیم بهار آزادی/ (وزن0665 / 4  گرم با عیار900 )است.

6- سکه ربع بهارآزادی/ (وزن03225/ 2 گرم با عیار900)است.

7- مظنه = به قیمت یک مثقال طلا با عیار 705 (17) گفته می‌شود.

8- مثقال=6083 / 4 گرم است.

9- 1 گرم = 1000 سوت است.

10- قیراط= 200 سوت است.

11- گرم = 5 قیراط گرمی است.

12- متفرقه: به کار ساخته مستعمل، متفرقه گفته می‌شود.

13- آبشده: طلایی را که آب کرده و در قالب ریخته شده است، آبشده نام دارد.

14- انگ: به شماره قبض ری گیری که بر روی آبشده حک شده است، گفته می‌شود.

15- ری گیری: جایی که عیار طلا را تشخیص می‌دهند، ری گیری نام دارد.

---

برای اینکه از چگونگی تعیین قیمت طلا و سکه در بازارهای مختلف اطلاع کسب کنیم در اینجا مهم‌ترین فرمول‌های مربوط به تعیین قیمت را آورده‌ایم:

فرمول1 – بدست آوردن مظنه طلای ایران از طریق اونس جهانی

قیمت یک اونس طلا ضرب در قیمت یک دلار تقسیم بر5742/ 9  = مظنه طلای ایران.

مثال: قیمت یک انس طلا2/ 614 دلار و قیمت یک دلار915تومان مظنه چقدرمی شود؟

2/ 614دلار*915تومان تقسیم بر 5742/ 9 = 58698 تومان (مظنه ایران).

 

فرمول 2- بدست آوردن قیمت سکه تمام از طریق اونس جهانی:

قیمت یک اونس طلا ضرب در قیمت یک دلار تقسیم بر24927/ 4  = قیمت سکه تمام.
مثال: 614/2دلار ضرب 915تومان تقسیم بر24927/ 4  =132256تومان (قیمت یک عدد سکه تمام بهار آزادی).

 

فرمول3- بدست آوردن یک مثقال طلا از طریق اونس جهانی:

قیمت یک اونس طلا ضرب در قیمت یک دلار تقسیم بر999 / 8 = قیمت یک مثقال طلا.

مثال: 642دلار ضرب در 915تومان تقسیم بر 999 / 8 = 65277 تومان قیمت یک مثقال طلا.

 

فرمول4- قیمت یک مثقال طلا که در فرمول3 بدست آورده‌ایم را تقسیم بر 608 / 4 می‌کنیم، قیمت یک گرم طلای 18 (750) عیار بدست می‌آید.

مثال: 65277 تقسیم بر 608 / 4 = 14166تومان قیمت یک گرم طلای18 (750) عیار.

 

فرمول5- شما وقتی به بازار طلا زنگ می‌زنید تا قیمت بگیرید قیمت مظنه را به شما می‌گویند یعنی قیمت  608 / 4گرم طلای17 (705) عیار را، حال اگر شما بخواهید قیمت یک گرم طلا با هر عیاری را بدست آورید از روی مظنه گرفته شده بدین طرق بایدعمل کنید:

مظنه17 (705) تقسیم بر 608 / 4 تقسیم بر 705 ضرب در (هرعیاری) = قیمت یک گرم طلا با هر عیاری.

مثال: قیمت یک گرم طلا با عیار925 از روی مظنه 61355 تومان چقدرمی شود؟

61355تومان تقسیم بر 608 / 4 تقسیم بر 705 ضرب در 925=17470تومان قیمت یک گرم طلا با عیار925 از روی مظنه ایران.

 

فرمول6- هنگام خرید اول از همه خودتان با فرمول شماره یک مظنه را با توجه به اونس جهانی حساب کنید بعد مظنه ایران را از چند مغازه دربازار بپرسید و با قیمت مظنه خود مقایسه کنید و اختلاف را تشخیص دهید و بعد مبادرت به خرید کنید:

مبلغ پولتان/مظنه روز×( 608 / 4 )×705/عیار (شمش یا طلای آبشده) =مقدار (وزن) طلای خریدشده با پول موجود وعیارمشخص (شمش یا طلای آبشده).

مثال: 7000000تومان پول داریم (برای خرید) مظنه روز 61000تومان است، مغازه دار برای فروش طلای آبشده با عیار 935دارد با مبلغ فوق چند گرم طلای آبشده باعیار (935) روی مظنه61000تومان باید به ما بدهد؟

7000000تومان/61000تومان×( 608 / 4 )×705/935=398. 700گرم طلای آبشده با عیار935بایدبگیرید.

 

فرمول7- هنگام فروش هم اول ازهمه خودتان با فرمول شماره یک مظنه را از اونس جهانی حساب کنید بعد مظنه ایران را ازچند مغازه در بازار بپرسید و با قیمت مظنه خود مقایسه کنید و اختلاف تشخیص دهید، بعد مبادرت به فروش کنید:

مقدار (وزن) طلایتان ضرب در مظنه روز تقسیم بر ( 608 / 4 )تقسیم بر 705 ضرب در عیار (شمش یا طلای آبشده) =مبلغ (پول) طلایتان که موقع فروش باید بگیرید.

مثال:7/ 398  گرم طلای آبشده با عیار (935) داریم مظنه روز هم 65000تومان، موقع فروش چقدر پول از مغازه دار باید بگیریم؟

7/ 398گرم ضرب در 65000تومان تقسیم بر ( 608 / 4 ) تقسیم بر 705 ضرب در 935=7458811تومان باید از مغازه دار بگیرد.

---

خرید انواع طلا

1- شمش مارک دار (سوییسی-امارتی): وزن یک گیلوگرم عیار (995) البته عیار (999. 9) هم هست اما خیلی کم می‌توان گفت بهترین نوع خرید، چون: 1- روندبازار 2- عیارش مشخص روی آن حک شده در موقع فروش مشکلی پیدا نمی‌کند در مجموع مورد توجه نوسان گیران و به خاطر همین محاسن مثقالی500الی800تومان ازمظنه روز گران‌تر می‌توان خرید. البته موقع فروش هم می‌توان مثقالی 300الی600تومان ازمظنه روز بالا‌تر فروخت.

 

2- آبشده (شمش) تیزآبی: به طلای آبشده باعیاربالای (900) تیزآبی گفته می‌شود، رتبه دوم خرید را می‌توان به این نوع از طلا داد؛ قیمت هر مثقال300الی500تومان گرانتراز مظنه روز است. موقع فروش هم 200الی300تومان می‌توان بالاترفروخت.

 

3- آبشده معمولی: به طلای آبشده زیرعیار (900) آبشده معمولی گفته می‌شود که از آب کردن طلاهای متفرقه (مصنوعات مستعمل یاشکسته که به دلایل مختلف عیارمشخص ندارند) به دست می‌آید، قیمت این نوع با مظنه روز یکی است یا به عبارت دیگر مظنه یعنی قیمت همین نوع طلا.

 

تذکر- موقع خرید طلا از نوع (2و3) حتما فاکتور خرید با ذکرعیار طلا و شماره برگه ری گیری و شماره تلفن ری گیری با مهر و امضای فروشنده گرفته شود تا در موقع فروش به مشکل برنخورید.

 

4- سکه عیار900 (تمام بهارقدیم-امامی-نیم بهار-ربع بهار): درمورد این نوع خرید چون قیمت سکه با قیمت ذاتی طلای خود سکه در ایران اختلافش بیش از حد معمول است باید خیلی دقت شود منظور نوسان گیری (ورود و خروج) به موقع چون روند قیمت هم به بازار جهانی و هم مناسبت‌های ما ایرانیان ربط دارد، در ضمن همیشه از جای معتبر خرید کنید.

نکته – البته سکه‌های دیگری هم مثل: 1- سکه مریمی عیار (995) با وزن 14گرم و اوزان دیگر 2- سکه توله هندی عیار (995) با وزن 11. 600گرم و سکه اونس با عیار24می توان نام برد که در بازار خیلی کم و برای خریدش هم اجرت باید داد.

 

5- خرید طلای متفرقه (مستعمل- شکسته): درمورد این نوع خرید اصلا فکرش را هم نکنید در هر صورتی ضرر می‌کنید، مگر اینکه خیلی وارد باشید که با یک نگاه عیار را بفهمید.

---

نحوه محاسبه قیمت سکه بهار آزادی

حال که از چند و چون کار طلا در ایران فهمیدیم بهتر است فرمول نحوه محاسبه قیمت سکه بهار آزادی را از دو طریق بفهمیم: بر اساس این فرمول که به تائید کار‌شناسان و اقتصاددانان مربوطه نیز رسیده است، برای محاسبه قیمت سکه بهار آزادی قیمت اونس جهانی طلا در نرخ آزاد دلار ضرب و حاصل آن تقسیم بر وزن هر اونس که معادل 1/ 31  گرم می‌شود. سپس این رقم ضرب در کسر عیار اونس جهانی طلا و سکه بهار آزادی می‌شود که عدد 916 /  است.

بر اساس این گزارش عیار طلای معامله شده در بازارهای جهانی یا اونس 24 و عیار سکه بهار آزادی 22 است و با تقسیم عدد 22 بر 24 عدد 916 /  به دست می‌آید و پس از ضرب عدد حاصل در وزن انواع سکه یعنی تمام بهار آزادی، نیم و یا ربع بهار آزادی قیمت واقعی آن‌ها به دست می‌آید.

به عبارت روشن‌تر فرمول قیمت سکه عبارتست از:

 (قیمت اونس جهانی طلا × نرخ دلار آزاد) ÷ 1/ 31 ×  916/×وزن سکه} + حق ضرب

معمولاً بانک مرکزی در محاسبه قیمت سکه عددی را نیز تحت عنوان حق ضرب لحاظ می‌کند که برخی معتقدند حدود 5 الی 7 هزار تومان است و این رقم را نیز باید به قیمت بدست آمده اضافه کرد.

توضیح رئیس کل بانک مرکزی: هر 4 سکه تقریباً یک اونس است فرضاً‌ اگر هر اونس 1487 دلار است این رقم تقسیم بر 4 می‌شود قیمت دلار یک سکه به دست می‌آید و ضرب می‌شود و قیمت سکه مشخص می‌شود. فرمول رئیس کل بانک مرکزی بدین شرح است؛
{[(قیمت اونس جهانی طلا ÷ 4] × قیمت دلار} = قیمت واقعی سکه
{[(1487 ÷ 4) × 1190} = 442000

اما بر اساس فرمولی که از سوی صرافی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، قیمت سکه این گونه محاسبه می‌شود:
{[(قیمت اونس جهانی طلا × نرخ دلار آزاد) ÷ 31/1] × 0، 916×وزن سکه} + حق ضرب

{[(1487 × 1190)  ÷ 31/1] *   916/  ×133/ 8} + 3000=    426000