همه چیز درباره جواهر مروارید و روش‌های تشخیص مروارید طبیعی

بیش از 99 درصد مرواریدهای موجود در بازار جواهرات در واقع نمونه‌های پرورشی هستند. پیدا کردن یک مروارید اصل در اقیانوس به اندازه برنده شدن در یک لاتاری سخت است. شما ممکن است هزینه سنگینی برای خرید یک گردنبند بپردازید؛ اما شاید آن رشته چیزی جز شیشه پولیش خورده کارخانه‌ای نباشد. بنابراین، شناخت تفاوت بین جواهری که توسط موجود زنده ساخته شده و بدل‌های صنعتی برای خریداران ضروری است.

تفاوت مروارید طبیعی با مروارید پرورشی

وقتی یک انگل میکروسکوپی یا جسم خارجی وارد پوسته امن یک صدف در اقیانوس شود؛ موجود زنده بلافاصله برای دفاع از خود، شروع به ترشح لایه‌هایی از ماده‌ای کریستالی به نام ناکر می‌کند. این مکانیزم دفاعی طبیعی سال‌ها ادامه می‌یابد تا اینکه جسمی گرد و درخشان درون بافت نرم صدف شکل می‌گیرد.

قیمت مروارید طبیعی به دلیل اینکه این اتفاق کاملا تصادفی رخ می‌دهد بسیار بالا است؛ غواصان باید هزاران صدف را باز کنند تا شاید یک دانه باکیفیت پیدا شود.
مرواریدهای پرورشی دقیقا طی همین فرایند بیولوژیک در داخل صدف ساخته می‌شوند؛ ولی به صورت کاملا متفاوت! پرورش‌دهندگان متخصص با دقت تمام، یک هسته کوچک را درون صدف قرار می‌دهند تا روند ترشح ناکر آغاز شود. محصول نهایی یک سنگ واقعی با ساختار شیمیایی کاملا مشابه نمونه اصل است که در طبیعت یافت می‌شود. تنها تفاوت اساسی در دخالت انسان برای شروع این فرایند طبیعی است که این جواهر را در دسترس همگان قرار می‌دهد.

انواع مروارید پرورشی رایج در بازار جواهرات

دنیای مرواریدها بسیار وسیع‌تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد و شناخت انواع آن به شما کمک می‌کند تا انتخابی دقیق داشته باشید. هر کدام از این گوهرها ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که آن‌ها را برای سلیقه‌ها و بودجه‌های مختلف مناسب می‌سازد. در ادامه چهار دسته اصلی و پرطرفدار بازار را بررسی می‌کنیم.

مروارید آکویا

احتمالا گردنبندهای سفید کلاسیک را دیده‌اید که با درخششی آینه‌ای و شفاف در ویترین طلافروشی‌ها خودنمایی می‌کنند. این‌ مدل‌ها معمولا مروارید آکویا هستند که در آب‌های سرد ژاپن و چین درون صدف‌های کوچک پرورش می‌یابند. آکویا به دلیل گردی کامل و جلای بسیار بالا شهرت دارد؛ بنابراین، انتخاب اول برای ساخت جواهرات رسمی است. کارشناسان این نوع را با انعکاس نور تیز و کیفیت سطح بسیار بالا شناسایی می‌کنند.

مروارید تاهیتی

دنیای این گوهرها تنها به رنگ سفید محدود نمی‌شود و در طبیعت رنگ‌های تیره‌تری نیز وجود دارد. مرواریدهای تاهیتی در آب‌های گرم پلی‌نزی فرانسه و درون صدف‌های لب‌سیاه به صورت طبیعی تیره رشد می‌کنند. رنگ این انواع مروارید پرورشی از طوسی فلزی تا سبز طاووسی متغیر است و سایزی بزرگتر از آکویا دارند. این سنگ‌ها نیازی به رنگ‌کردن مصنوعی ندارند و شخصیت خاصی به استایل مدرن شما می‌بخشند.

مروارید دریای جنوب

اگر به دنبال درشت‌ترین و لوکس‌ترین گزینه‌های موجود هستید، باید سراغ گونه‌های دریای جنوب بروید. این مرواریدها در آب‌های غنی استرالیا و فیلیپین تولید می‌شوند و لایه ناکر بسیار ضخیمی دارند. جلای آن‌ها برخلاف براقی آکویا، حالتی نرم و ابریشمی دارد که از عمق سنگ ساطع می‌شود. رنگ‌های طلایی و سفید این مدل به دلیل کمیابی و ابعاد بزرگ، ارزش بسیار زیادی در بازار جهانی دارند.

مروارید آب شیرین

گزینه مقرون‌به‌صرفه و متنوع دیگری که بیشتر بازار را در دست گرفته، مرواریدهای آب شیرین هستند. این نمونه‌ها که اغلب در چین تولید می‌شوند، برخلاف مدل‌های قبلی دارای هسته مرکزی کروی نیستند. آن‌ها تماماً از ناکر ساخته شده‌اند و به همین دلیل مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش روزمره دارند. شکل‌های نامنظم و تنوع رنگی بالا، این مدل را به گزینه‌ای عالی برای طراحی‌های اسپرت تبدیل کرده است.

بیشتر بخوانید: معرفی محبوب‌ترین انواع مروارید

روش‌های تشخیص مروارید اصل از تقلبی

بازار جواهرات پر از نسخه‌های شبیه‌سازی شده است که حتی گاهی کارشناسان را نیز در نگاه اول به اشتباه می‌اندازند. تکنولوژی ساخت مهره‌های صنعتی به قدری پیشرفت کرده که ظاهر آن‌ها کاملا فریبنده و مشابه نمونه‌های طبیعی به نظر می‌رسد. بنابراین، برای اطمینان از اصالت خرید خود، نیاز به تست‌های فیزیکی دقیق‌تری دارید.

حساسیت دندان مطمئن‌ترین روش تشخیص

مطمئن‌ترین روش بدون ابزار برای تشخیص مروارید اصل استفاده از حس لامسه حساس دندان‌های جلویی شما است. سنگ را خیلی آرام روی لبه دندان خود بکشید تا بافت سطحی ریز آن را به خوبی لمس کنید. مروارید واقعی و طبیعی حسی زبر و شن‌مانند دارد؛ اما مهره‌های تقلبی کارخانه‌ای کاملا لیز هستند و سر می‌خورند. این زبری میکروسکوپی به خاطر ساختار لایه‌لایه کریستال‌های کلسیم است که زیر ذره‌بین شبیه خطوط تپه‌های شنی دیده می‌شود.

بررسی دما و نقص‌های سطحی

دست خود را روی رشته مروارید بگذارید؛ سنگ‌های طبیعی در لحظه اول تماسی خنک و سنگین با پوست برقرار می‌کنند. دمای آن‌ها به آرامی با دمای بدن تنظیم می‌شود؛ ولی مهره‌های پلاستیکی سبک از همان ابتدا گرم و هم‌دمای محیط هستند. طبیعت هیچ‌گاه بی‌نقص کار نمی‌کند و همین نقص‌ها گواهی بر اصالت جواهر شما خواهد بود. اگر با دقت نگاه کنید، احتمالا فرورفتگی‌ها یا لکه‌های بسیار ریزی روی سطح مروارید واقعی پیدا خواهید کرد.

بررسی سوراخ مروارید و تست سایش

یک راه حرفه‌ای دیگر بررسی دقیق محل سوراخ‌کاری شده توسط مته است. لبه‌های سوراخ در مرواریدهای باکیفیت و اصل کاملاً تمیز، تیز و بدون هیچ‌گونه زائده اضافی دیده می‌شود. لبه سوراخ در نمونه‌های مصنوعی اغلب دارای بیرون‌زدگی یا حالت پوسته‌پوسته شدن رنگ است که کیفیت پایین ساخت را نشان می‌دهد. اگر دو مروارید اصل را به هم بمالید، پودر سفید بسیار ریزی تولید می‌شود که نشانگر لایه‌های کلسیم است.

چه عواملی ارزش مروارید را تعیین می‌کنند

تعیین ارزش دقیق این گوهر دریایی معیار مشخصی دارد و ابعاد آن مهم‌ترین فاکتور در جهش قیمت نهایی است. صدف‌ها زمان و انرژی بسیار بیشتری صرف می‌کنند تا قطر یک مروارید تنها چند میلی‌متر بزرگتر از حد معمول شود؛ بنابراین، نمونه‌های درشت جنوب شرقی آسیا یا تاهیتی قیمت‌های نجومی دارند. تفاوت قیمت بین یک سایز 8 میلی‌متری و 10 میلی‌متری گاهی می‌تواند تا دو برابر هزینه خرید شما را افزایش دهد.

تاثیر مستقیم ابعاد و اندازه بر قیمت نهایی

زمان شکل‌گیری مرواریدهای درشت‌تر طولانی است و صدف باید در این مدت طولانی در برابر خطرات دریایی زنده بماند. همین ریسک بالا و زمان طولانی تولید باعث می‌شود که هر میلی‌متر اضافه در قطر سنگ ارزشی تصاعدی پیدا کند. بسیاری از خریداران حرفه‌ای ترجیح می‌دهند سایزهای بزرگتر را انتخاب کنند تا سرمایه‌گذاری مطمئن‌تری روی جواهرات خود داشته باشند. مرواریدهای ریزتر شاید زیبا باشند؛ اما، کمیابی و ارزش نمونه‌های درشت دوازده میلی‌متری را ندارند.

اهمیت شکل هندسی فرم کروی یا نامتقارن

شکل هندسی مروارید هم در قیمت‌گذاری بسیار تاثیرگذار است؛ زیرا دستیابی به فرم کروی و گرد کامل بسیار دشوار است. اکثر مرواریدها به صورت طبیعی تمایل دارند شکلی بیضی، دکمه‌ای یا قطره‌ای به خود بگیرند. نمونه‌های کاملا نامتقارن که در بازار باروک نامیده می‌شوند، قیمت کمتری نسبت به مدل‌های کلاسیک و کاملا گرد خود دارند. البته طراحی‌های مدرن باعث شده تا مرواریدهای باروک هم طرفداران خاص خود را پیدا کنند.

درخشش و ضخامت لایه ناکر

درخشش یا همان جلا تفاوت اصلی میان یک جواهر معمولی و یک مدل گران‌قیمت را رقم می‌زند. اگر تصویر خود را در سطح مروارید به صورت شفاف، تیز و آینه‌ای می‌بینید، یعنی کیفیت آن عالی است. قیمت مروارید طبیعی یا پرورشی که بازتاب نور در آن کدر و مات باشد بسیار پایین است؛ حتی اگر آن سنگ درشت و کاملا گرد باشد. لایه‌های ناکر باید به قدری ضخیم باشند که نوری گرم از سنگ به چشم برسد.

حساسیت ساختار شیمیایی و نگهداری مروارید

مرواریدها برخلاف سنگ‌های معدنی سخت، ساختاری شیمیایی شبیه به کلسیم کربنات دارند که به شدت در برابر اسیدها آسیب‌پذیر است. تماس مداوم با عرق بدن، عطرها و اسپری مو می‌تواند به آرامی درخشندگی سطحی را از بین ببرد و آن را کدر کند. قانون نگهداری از مرواریدها این است که مروارید باید آخرین چیزی باشد که می‌پوشید و اولین چیزی باشد که پس از مهمانی درمی‌آورید.

چرا نباید مروارید را در جعبه گذاشت

بسیاری از افراد به اشتباه مروارید خود را برای مدت طولانی در جعبه جواهرات خشک و بدون جریان هوا نگهداری می‌کنند. این گوهر زنده حاوی مقداری آب و پروتئین است که برای حفظ دوام و استحکام ساختار درونی خود به رطوبت محیط نیاز دارد. حبس کردن آن‌ها در محیط‌های بسیار خشک و بدون تهویه باعث دهیدراته شدن پروتئین کونکیولین و در نهایت ترک خوردن سطح ظریف سنگ می‌شود. بهتر است آن‌ها را گاهی بپوشید تا رطوبت طبیعی پوست شما باعث حفظ شادابی سنگ شود.

سیستم‌های درجه‌بندی مرواریدهای صنعتی

شاید در فروشگاه‌های آنلاین با حروفی مانند AAA روبرو شوید و فکر کنید که این یک استاندارد جهانی دقیق مانند الماس است. واقعیت این است که سیستم‌های درجه‌بندی مروارید اغلب توافقی هستند و فروشندگان از آن برای توصیف کیفیت نسبی محصولات خود استفاده می‌کنند. معمولا معیار اصلی برای این دسته‌بندی‌ها شدت بازتاب نور یا همان جلا و همچنین تمیز بودن سطح سنگ از هرگونه لک است.

مروارید شل Shell چیست

بازار پر از محصولاتی با نام‌هایی مانند مروارید شل است که خریداران ناآگاه را به اشتباه می‌اندازد. این مهره‌ها در واقع محصولاتی کاملا صنعتی هستند که از فشرده‌سازی پودر صدف با چسب‌های مخصوص و روکش کردن آن‌ها ساخته می‌شوند. آن‌ها ظاهری بسیار یکدست، خوش‌رنگ و بی‌نقص دارند؛ ولی فاقد ارزش مادی یک گوهر پرورشی هستند. اگر به دنبال اصالت و سرمایه‌گذاری واقعی هستید، باید از این نمونه‌های مصنوعی که فقط جنبه زینتی ارزان‌قیمت دارند دوری کنید.

خطر تست‌های مخرب

تست‌های مخربی مانند گرفتن شعله فندک زیر سنگ برای تشخیص پلاستیک بودن، روشی بسیار پرخطر و غیرحرفه‌ای محسوب می‌شود. حرارت بالا می‌تواند به لایه‌های ناکر آسیب جبران‌ناپذیری بزند و باعث سیاه شدن یا شکستن سطح یک جواهر ارزشمند شود. ابزارهای گوهرشناسی غیرتخریبی و همان روش‌های ساده مانند تست دندان برای اثبات اصالت کافی هستند. به خطر انداختن سلامت جواهر برای اثبات اصل بودن آن، ریسکی است که هیچ کارشناس خبره‌ای انجام نمی‌دهد.

کلام آخر ما با شما
یک مروارید با جلای بالا و کمی ناهمواری، اغلب ارزش و زیبایی بسیار بیشتری نسبت به یک مهره کاملا گرد اما کدر و بی‌روح دارد. دانش شما درباره نحوه تشکیل، انواع مدل‌ها و روش‌های نگهداری، بهترین محافظ سرمایه شما در برابر نمونه‌های بی‌کیفیت بازار است. اگر همچنان برای یک خرید سنگین تردید دارید، دریافت شناسنامه معتبر آزمایشگاهی می‌تواند خیال شما را کاملا آسوده کند.