طلا با وجود مقاومت بالا در برابر زنگزدگی، به مرور درخشندگی خود را از دست میدهد. عوامل محیطی و نگهداری نامناسب باعث کدر شدن آن میشوند. روشهای خانگی مانند استفاده از آمونیاک، مایع ظرفشویی، جوششیرین، سرکه، خمیر دندان، صابون کودک، فویل آلومینیوم و آبلیمو میتوانند درخشش طلا را بازگردانند.
چرا طلای درخشان شما کدر میشود و چگونه جلای آن را برگردانید؟
شاید برایتان پیش آمده باشد که انگشتر یا گردنبند طلای محبوبتان دیگر مثل روز اول نمیدرخشد. هرچند طلا فلزی مقاوم و ارزشمند است، اما تماس با هوا، مواد شیمیایی و نگهداری نادرست، میتواند جلای طبیعی آن را کمرنگ کند. دانستن علت این تغییر و راههای سادهی پیشگیری، کمک میکند زیورآلاتتان همیشه مثل روز اول بدرخشند.
روشهای خانگی تمیز کردن طلا
طلا با گذر زمان ممکن است درخشندگی اولیه خود را از دست دهد، اما خوشبختانه برای بازگرداندن جلای آن نیازی به مراجعه به طلافروشی نیست. در خانه نیز میتوان با راهکارهای ساده و ایمن، زیورآلات طلایی را تمیز کرد و دوباره ظاهر شفاف و درخشانشان را حفظ نمود.
- استفاده از محلول آمونیاک
- استفاده از مایع ظرفشویی
- پودر صابون
- جوش شیرین
- استفاده از سرکه
- برق انداختن طلا با آبلیمو
- تمیز و براق کردن طلا با خمیر دندان
- تمیز کردن طلا با فویل آلومینیوم
1. استفاده از محلول آمونیاک
آمونیاک مادهای قدرتمند برای درخشان کردن طلاست. کافی است چند قطره از آن را در یک لیوان آب حل کنید و زیورآلات طلایی خود را چند دقیقه در این محلول قرار دهید. سپس با آب سرد خوب بشویید و با یک دستمال نرم خشک کنید. توجه داشته باشید که استفاده از آمونیاک باید محدود و بهندرت باشد، زیرا مصرف زیاد میتواند به ساختار طلا آسیب برساند.

2. استفاده از مایع ظرفشویی
مایع ظرفشویی روشی ساده و ایمن برای تمیز کردن طلا محسوب میشود. چند قطره از آن را در آب گرم بریزید و طلا را چند دقیقه در محلول قرار دهید. سپس با یک مسواک نرم سطح آن را به آرامی برس بزنید تا آلودگیها و جرمها پاک شوند. در پایان، طلا را با آب ولرم آبکشی کرده و با دستمال نرم خشک کنید.
3. استفاده از جوششیرین
برای طلاهای سیاه و کدر، جوششیرین بسیار مؤثر است. ابتدا دو پیمانه آب را بجوشانید و داخل یک ظرف پیرکس مقاوم در برابر حرارت، لایهای از فویل آلومینیومی قرار دهید. قطعات طلا را روی فویل بگذارید و حدود 1 تا 1.5 قاشق غذاخوری جوششیرین روی هر قطعه بریزید. سپس دو پیمانه آب جوش دیگر روی فویل و طلا بریزید و اجازه دهید 5 دقیقه در محلول باقی بمانند تا واکنش شیمیایی باعث تمیز شدن سطح شود.

پس از آن، طلا را با انبر خارج کرده و زیر آب سرد بشویید یا در کاسه آب سرد قرار دهید. در پایان، با دستمال نرم خشک کنید و 5 تا 10 دقیقه در هوای آزاد بگذارید تا رطوبت کاملاً از بین برود.
4. براق کردن طلا با جوششیرین و سرکه
ترکیب جوششیرین و سرکه به دلیل واکنش شیمیایی قوی، میتواند آلودگیهای مقاوم و لکههای سخت را از سطح طلا پاک کند. با این حال، استفاده از این روش نیازمند دقت و احتیاط است و برای همه نوع طلا مناسب نیست.
مراحل انجام کار
- یک قاشق غذاخوری جوششیرین را در یک ظرف کوچک بریزید.
- مقدار کمی سرکه سفید به آن اضافه کنید تا خمیری کفدار تشکیل شود.
- بلافاصله پس از ایجاد خمیر، با یک مسواک نرم آن را روی سطح طلا بمالید.
- اجازه دهید خمیر حدود 5 تا 10 دقیقه روی طلا باقی بماند.
- در پایان، طلا را با آب ولرم بشویید و با یک دستمال نرم و بدون پرز خشک کنید.
5. تمیز و براق کردن طلا با خمیر دندان
خمیر دندان میتواند تا حدی درخشندگی اولیه طلا را بازگرداند، اما باید توجه داشت که برخی انواع آن دارای ذرات ساینده هستند و ممکن است به سطح طلا آسیب برسانند. بنابراین این روش تنها در شرایط خاص و با دقت بالا توصیه میشود.

مراحل انجام کار
- مقدار کمی خمیر دندان غیرژلهای و بدون خاصیت سفیدکنندگی را روی یک پارچه نرم یا مسواک نرم قرار دهید.
- سطح طلا را با حرکات دورانی و بدون فشار زیاد بهآرامی پاک کنید.
- پس از 1 تا 2 دقیقه، طلا را با آب ولرم بشویید.
- در پایان، با یک دستمال نخی یا میکروفایبر آن را خشک کنید تا هیچ رطوبتی باقی نماند.
6. تمیز کردن طلا با صابون کودک و مسواک نرم
یکی از ایمنترین روشها برای تمیز کردن زیورآلات طلایی ظریف یا نگیندار، استفاده از صابون کودک است. این نوع صابون فاقد مواد شیمیایی قوی، اسانس زیاد و ترکیبات سفیدکننده بوده و به همین دلیل برای طلا مناسب است. برای انجام این روش، چند قطره صابون کودک را در یک لیوان آب گرم حل کنید تا محلولی کفدار به دست آید.
سپس طلا را به مدت 10 تا 15 دقیقه در این محلول قرار دهید. پس از آن، با یک مسواک نرم و تمیز سطح طلا، اطراف نگینها و بخشهای فرو رفته را بهآرامی برس بزنید. در پایان، طلا را با آب ولرم کاملاً بشویید و با یک پارچه نخی یا میکروفایبر خشک کنید.

نکات مهم: از صابونهای معطر یا دارای ترکیبات قوی استفاده نکنید، هنگام تمیز کردن سنگهای حساس مانند مروارید یا فیروزه فشار زیادی وارد نکنید، و همیشه از مسواک بسیار نرم استفاده کنید تا سطح طلا آسیب نبیند.
7. تمیز کردن طلا با فویل آلومینیوم
برای براق کردن طلا میتوانید از فویل آلومینیوم و نوشابه استفاده کنید. ابتدا یک بشقاب یا ظرف کمعمق را با فویل آلومینیوم بپوشانید و زیورآلات طلایی را روی آن قرار دهید. سپس محلولی شامل یک لیوان آب ولرم و دو قاشق غذاخوری نوشابه آماده کرده و روی طلاها بریزید. اجازه دهید قطعات طلا حدود 10 دقیقه در این محلول باقی بمانند تا واکنش ایجاد شده سطح آنها را تمیز کند. در پایان، طلاها را خارج کرده، با آب بشویید و با یک دستمال نرم خشک نمایید.
.jpg)
8. برق انداختن طلا با آبلیمو
یکی از روشهای طبیعی و مؤثر برای درخشان کردن طلاهای کدر، استفاده از آبلیمو است. آبلیمو به دلیل داشتن اسید سیتریک، خاصیت پاککنندگی بالایی دارد و میتواند سطح طلا را براق کند. برای این کار، ابتدا دو قاشق غذاخوری آبلیمو را با دو قاشق غذاخوری آب و مقدار کمی مایع ظرفشویی مخلوط کنید تا محلولی مناسب به دست آید. سپس زیورآلات طلایی را در این محلول قرار دهید. اگر قطعه بزرگ است، میتوانید آن را داخل محلول بیندازید؛ اما برای جواهرات ظریف مانند گوشواره یا گردنبند بهتر است با قطرهچکان محلول را روی آنها بریزید.
مدت تماس طلا با محلول باید کوتاه باشد، حدود 2 تا 3 دقیقه. پس از آن، طلا را با آب ولرم و تمیز بهطور کامل آبکشی کنید تا هیچ اثری از اسید باقی نماند. در پایان، با یک دستمال نخی نرم و بدون پرز سطح طلا را خشک کرده و کمی روی آن بکشید تا جلای بیشتری پیدا کند.
نحوه تمیز کردن طلا و جواهرات نگیندار
زیورآلات طلایی که دارای نگین هستند نیازمند مراقبت ویژهاند، زیرا تماس مستقیم با آب یا قرار دادن آنها در محلولهای مختلف ممکن است باعث شل شدن یا جدا شدن نگینها شود. به همین دلیل استفاده از روشهای معمول شستشو برای این نوع جواهرات توصیه نمیشود.
برای تمیز کردن طلاهای نگیندار، ابتدا مقداری پودر صابون را در نصف لیوان آب حل کنید تا محلولی ملایم به دست آید. سپس یک دستمال کاغذی یا پارچه نرم را به این محلول آغشته کرده و کمی نمدار کنید. با استفاده از این دستمال، سطح طلا و اطراف نگینها را بهآرامی پاک کنید تا گرد و غبار و آلودگیها از بین بروند. پس از آن، یک دستمال تمیز و مرطوب دیگر بردارید و روی سطح طلا بکشید تا کفها کاملاً پاک شوند.
نکته مهم این است که از شستشو با آب مستقیم خودداری کنید، زیرا احتمال افتادن نگینها وجود دارد. همچنین همیشه از پارچه نرم و بدون پرز استفاده کنید تا سطح طلا آسیب نبیند. در پایان، جواهرات را با یک دستمال خشک و لطیف پاک کرده و روی دستمال کاغذی قرار دهید تا رطوبت باقیمانده جذب شود. پس از چند دقیقه، زیورآلات شما تمیز، براق و بدون آسیب خواهند بود.
جمع بندی
طلا فلزی ارزشمند است که درخشندگی طبیعی آن با گذر زمان و شرایط محیطی کاهش مییابد. برای بازگرداندن جلای طلا، روشهای خانگی متعددی وجود دارد؛ از محلول آمونیاک و مایع ظرفشویی گرفته تا جوششیرین، سرکه، خمیر دندان، صابون کودک، فویل آلومینیوم و آبلیمو. هر روش بسته به نوع و ظرافت طلا کاربرد دارد و با رعایت نکات ایمنی میتوان زیورآلات را بدون آسیب دوباره براق و شفاف کرد.
سوالات متداول
چرا طلا کدر میشود؟
طلا به مرور در اثر تماس با هوا، مواد شیمیایی و نگهداری نامناسب کدر میشود.
بهترین روش خانگی برای تمیز کردن طلا چیست؟
ترکیب آب گرم و صابون ملایم یکی از ایمنترین و سادهترین روشهاست.
آیا استفاده از جوششیرین برای طلا بیخطر است؟
بله، اما باید با دقت و در مدت کوتاه استفاده شود تا به سطح طلا آسیب نرسد.
چگونه طلای نگیندار را تمیز کنیم؟
برای جلوگیری از شل شدن نگینها، از پارچه نرم آغشته به محلول صابون استفاده کنید و از شستشو با آب مستقیم پرهیز کنید.
آیا آبلیمو برای برق انداختن طلا مناسب است؟
بله، اسید سیتریک موجود در آبلیمو باعث درخشندگی میشود، اما باید سریع آبکشی و خشک شود.
