کاربران گرامی، در صورت بروز مشکل در سایت، از طریق چت پشتیبانی و یا شماره تلفن‌های 02155570659 - 09981229987 با ما در ارتباط باشید.
پلاتین، کلمه‌ای که احتمالاً به گوش همه رسیده است؛ فلزی نادر، با ارزش و بسیار گرانبها، اما واقعاً این فلز چیست و چرا این‌قدر در صنعت زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ وقتی صحبت از ساخت حلقه‌های ازدواج، دستبندها یا گردنبندهای گران‌قیمت می‌شود، پلاتین یکی از گزینه‌های اصلی است اما دلیل انتخاب پلاتین چیست؟ آیا ویژگی‌های خاصی دارد که باعث شده محبوبیتش روز به روز افزایش یابد؟
مقدمه
در این مقاله قصد داریم تا پلاتین را به شما معرفی کنیم، از ویژگی‌های منحصر به فرد آن بگوییم و توضیح دهیم که چرا بسیاری از طراحان و سازندگان زیورآلات به سمت استفاده از این فلز روی آورده اند. همچنین نگاهی مقایسه‌ای بین پلاتین و طلا خواهیم داشت تا ببینیم کدام یک از این دو فلز گرانبها برای ساخت زیورآلات مناسب‌تر است و در نهایت هم به کاربردهای پلاتین در دیگر صنایع اشاره خواهیم کرد.
پلاتین یکی از نادرترین و گران‌ترین فلزات دنیا است. این فلز به دلیل داشتن ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، در صنایع مختلف از جمله ساخت زیورآلات، پزشکی و الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد اما چرا پلاتین تا این حد ارزشمند است؟ پاسخ این سوال در ویژگی‌های ذاتی پلاتین نهفته است.
پلاتین به طور طبیعی در حالت خالص در طبیعت وجود دارد و این یکی از دلایلی است که آن را به یک فلز بسیار کمیاب و گران‌قیمت تبدیل کرده است. علاوه بر کمیاب بودن، پلاتین در برابر خوردگی و اکسیداسیون بسیار مقاوم است و به همین دلیل می‌تواند برای سال‌ها بدون تغییر باقی بماند. این ویژگی باعث می‌شود که زیورآلات ساخته شده از پلاتین دوام بالایی داشته باشند و حتی در استفاده‌های روزمره دچار تغییر رنگ یا خط و خش نشوند.
علاوه بر مقاومت، پلاتین به دلیل سنگینی و استحکام بالا، حس خاصی از کیفیت را به زیورآلات می‌بخشد. وقتی یک حلقه یا دستبند از پلاتین را در دست می‌گیرید بلافاصله متوجه وزن بیشتر و احساس لوکسی که این فلز ارائه می‌دهد، خواهید شد. این تجربه برای بسیاری از خریداران اهمیت زیادی دارد.
اما در کنار تمام این ویژگی‌های مثبت، نکته دیگری که باید در نظر داشت قیمت بالای پلاتین است. اگر به دنبال خرید زیورآلات از پلاتین هستید، باید آماده باشید که هزینه بیشتری نسبت به طلا یا نقره پرداخت کنید. با این حال این هزینه بیشتر، با دوام بالاتر و کیفیت بهتر پلاتین توجیه می‌شود.
وقتی صحبت از فلزات گرانبها در ساخت زیورآلات می‌شود معمولاً دو نام بیشتر از همه به ذهن خطور می‌کند: پلاتین و طلا. اما کدام یک از این دو فلز برای زیورآلات مناسب‌تر است؟ آیا پلاتین گران‌تر از طلا است؟ این سوالی است که بسیاری از خریداران زیورآلات از خود می‌پرسند.
شاید یکی از سوالات شما این باشد که «پلاتین گران است یا طلا؟» پلاتین به طور کلی گران‌تر از طلا است. این موضوع به دو دلیل اصلی بازمی‌گردد: اولاً پلاتین نسبت به طلا کمیاب‌تر است و دوماً چگالی بالاتر و فرآیند استخراج پیچیده‌تری دارد. این دو عامل باعث می‌شود که قیمت پلاتین معمولاً بالاتر از طلا باشد. اما این تنها تفاوت بین این دو فلز نیست.
یکی از تفاوت‌های اصلی بین پلاتین و طلا، میزان چکش‌خواری آن‌ها است. طلا به دلیل چکش‌خواری بالا، به راحتی قابل شکل‌دهی است و می‌توان طرح‌های بسیار پیچیده ای با آن ایجاد کرد و این در حالی است که پلاتین به دلیل استحکام بالاتر، نسبت به طلا کمتر قابلیت شکل‌دهی دارد و معمولاً برای طرح‌های ساده‌تر استفاده می‌شود؛ البته این به معنای محدودیت در طراحی با پلاتین نیست بلکه ممکن است برخی از طرح‌های بسیار ظریف با پلاتین دشوارتر باشند.
از نظر مقاومت به خط و خش و اکسیداسیون، پلاتین عملکرد بهتری نسبت به طلا دارد. زیورآلات ساخته شده از پلاتین معمولاً کمتر دچار خط و خش می‌شوند و حتی اگر خطی بر روی آن‌ها ایجاد شود، عمق آن به مراتب کمتر از خطوط ایجاد شده بر روی طلا خواهد بود که این ویژگی باعث می‌شود زیورآلات پلاتینی طول عمر بیشتری داشته باشند و برای استفاده روزمره گزینه مناسب‌تری باشند.
در نهایت اگر به دنبال فلزی با دوام بیشتر و جلوه‌ای خاص‌تر هستید، پلاتین گزینه بهتری است اما اگر به دنبال طرح‌های پیچیده‌تر و انعطاف‌پذیری بیشتری در طراحی هستید، طلا می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
بیشتر بخوانید: مقایسه روند قیمتی طلا و پلاتین در سال 1403
یکی از اصلی‌ترین دلایلی که پلاتین در ساخت زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گیرد، دوام و ماندگاری بالای آن است. زیورآلاتی که از پلاتین ساخته می‌شوند، معمولاً برای مدت طولانی بدون تغییر باقی می‌مانند و حتی در استفاده روزمره نیز کیفیت خود را حفظ می‌کنند. این موضوع باعث شده که پلاتین به گزینه‌ای محبوب برای ساخت حلقه‌های نامزدی و ازدواج تبدیل شود؛ چرا که این حلقه‌ها باید برای سال‌ها با همان درخشش اولیه باقی بمانند.
یکی دیگر از مزایای استفاده از پلاتین در ساخت زیورآلات، عدم حساسیت‌زایی آن است. بسیاری از افراد ممکن است به فلزات دیگر مانند نیکل حساسیت داشته باشند و نتوانند زیورآلات ساخته شده از این فلزات را استفاده کنند اما پلاتین، به دلیل خالص بودن و عدم ترکیب با فلزات دیگر، معمولاً هیچ‌گونه حساسیتی ایجاد نمی‌کند و برای افراد با پوست حساس گزینه‌ای مناسب است.
از طرف دیگر پلاتین به دلیل مقاومت بالایی که دارد، برای ساخت زیورآلاتی که باید روزانه مورد استفاده قرار گیرند، بسیار مناسب است. حلقه‌های ازدواج یا دستبندهایی که از پلاتین ساخته شده‌اند، در برابر سایش و خراش بسیار مقاوم هستند و حتی پس از سال‌ها استفاده، همچنان براق و زیبا به نظر می‌رسند.
اما پلاتین تنها به ساخت حلقه‌ها و دستبندها محدود نمی‌شود. این فلز در ساخت گردنبندها، گوشواره‌ها و سایر انواع زیورآلات نیز کاربرد دارد. اگرچه به دلیل چکش‌خواری کمتر نسبت به طلا ممکن است برخی از طرح‌های بسیار ظریف با پلاتین دشوارتر باشد اما سازندگان زیورآلات همچنان با تکنیک‌های خاص خود، از این فلز برای خلق طرح‌های متنوع و زیبا استفاده می‌کنند.
همانطور که پیش‌تر اشاره شد یکی از ویژگی‌های مهم فلزات گرانبها، چکش‌خواری آن‌هاست. چکش‌خواری به معنای توانایی فلز در شکل‌گیری تحت فشار و ضربه است. طلا به دلیل چکش‌خواری بالایی که دارد، از دیرباز برای ساخت انواع زیورآلات ظریف و پیچیده مورد استفاده قرار گرفته است. اما در مورد پلاتین، وضعیت کمی متفاوت است.
پلاتین به دلیل استحکام بالاتر نسبت به طلا، چکش‌خواری کمتری دارد و این موضوع باعث می‌شود که سازندگان زیورآلات با چالش‌هایی در طراحی و ساخت طرح‌های پیچیده مواجه شوند. اگرچه این فلز همچنان قابلیت شکل‌پذیری دارد اما به نسبت طلا کمتر انعطاف‌پذیر است بنابراین اگر به دنبال زیورآلات با طراحی‌های بسیار پیچیده هستید، ممکن است پلاتین محدودیت‌هایی داشته باشد.
برای مثال، در ساخت زیورآلاتی که جزئیات ظریف زیادی دارند، طلا به دلیل نرم‌تر بودن، انتخاب بهتری است. از طرفی، پلاتین به دلیل سخت‌تر بودن، برای طرح‌هایی با سطوح ساده‌تر و حجیم‌تر مناسب‌تر است. همچنین این استحکام بالاتر باعث می‌شود که زیورآلات پلاتینی در برابر ضربه و فشار مقاومت بیشتری داشته باشند. به همین دلیل برخی از سازندگان ترجیح می‌دهند که برای طرح‌های ظریف و مینیمال، پلاتین را انتخاب کنند.
از طرف دیگر، این محدودیت چکش‌خواری ممکن است در طراحی برخی از زیورآلات تأثیرگذار باشد. برای مثال در طراحی گوشواره‌ها یا دستبندهایی که نیاز به خمیدگی‌های دقیق و ظریف دارند، پلاتین ممکن است انتخاب مناسبی نباشد.
نکته مهم دیگری که باید در نظر داشت، دوام بالای پلاتین است. حتی اگر پلاتین نسبت به طلا چکش‌خواری کمتری داشته باشد اما زیورآلات ساخته شده از پلاتین معمولاً دوام بیشتری دارند و در برابر سایش، خراش و تغییر رنگ مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند. این ویژگی باعث شده است که پلاتین به گزینه‌ای مناسب برای ساخت زیورآلاتی که استفاده روزانه دارند مانند حلقه‌های ازدواج یا دستبندهای ساده، تبدیل شود.
اگرچه بیشتر افراد پلاتین را به‌عنوان فلزی برای ساخت زیورآلات می‌شناسند اما این فلز در بسیاری از صنایع دیگر نیز کاربرد دارد. پلاتین به دلیل خواص ویژه‌ای که دارد، در صنایع مختلفی از جمله خودروسازی، الکترونیک، پزشکی و هوافضا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای پلاتین در صنعت خودروسازی، استفاده از آن در ساخت مبدل‌های کاتالیستی است. مبدل‌های کاتالیستی وظیفه کاهش آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها را دارند و به دلیل مقاومت بالای پلاتین در برابر حرارت و خوردگی، این فلز به‌طور گسترده در ساخت این قطعات استفاده می‌شود. جالب است بدانید که بخش بزرگی از پلاتین استخراج شده در جهان، در این صنعت مصرف می‌شود.
در صنعت پزشکی نیز پلاتین نقش مهمی ایفا می‌کند. این فلز به دلیل سازگاری با بدن انسان، در ساخت ابزارهای پزشکی و دندان‌پزشکی کاربرد دارد. همچنین در ساخت ایمپلنت‌های دندانی و مفصلی، از پلاتین استفاده می‌شود؛ چرا که این فلز در برابر بافت‌های بدن واکنشی نشان نمی‌دهد و از طرفی بسیار مقاوم است.
صنعت الکترونیک نیز از دیگر بخش‌هایی است که از پلاتین بهره می‌برد. این فلز به دلیل هدایت الکتریکی بالا، در ساخت قطعات الکترونیکی حساس و دقیق مانند ترانزیستورها و مقاومت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ همچنین در برخی از باتری‌ها و تجهیزات پیشرفته صنعتی نیز از پلاتین استفاده می‌شود.
پلاتین حتی در صنعت هوافضا نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. به دلیل مقاومت بالای این فلز در برابر شرایط سخت دمایی و فشاری، از آن در ساخت قطعات حساس هواپیماها و فضاپیماها استفاده می‌شود. این ویژگی‌ها باعث شده که پلاتین به یکی از فلزات کلیدی در توسعه تکنولوژی‌های پیشرفته تبدیل شود.
نتیجه‌گیری
پلاتین فلزی است که هم در صنعت زیورآلات و هم در سایر صنایع نقش حیاتی دارد. از یک سو این فلز به دلیل مقاومت بالا و جلوه لوکسی که به زیورآلات می‌بخشد، مورد توجه طراحان و سازندگان زیورآلات قرار گرفته است و از سوی دیگر، پلاتین به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به‌فرد خود در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، پزشکی و الکترونیک کاربرد گسترده‌ای دارد.
در مقایسه با طلا، پلاتین گران‌تر است و چکش‌خواری کمتری دارد اما از نظر دوام و مقاومت، گزینه بهتری برای زیورآلاتی است که باید برای سال‌ها مورد استفاده قرار گیرند. این ویژگی‌ها باعث شده که بسیاری از افراد پلاتین را برای ساخت حلقه‌های ازدواج و زیورآلات روزمره انتخاب کنند.
میخواهید از آخرین اخبار و تخفیف های بازار طلا باخبر شوید؟
