مشکلات سرمایه گذاری در بورس

سرمایه گذاری در بورس، یکی از رایج‌ترین روش‌های سرمایه گذاری در ایران است که تا همین چند سال، افراد زیادی متقاضی انجام آن بودند و در حال حاضر متقاضیان آن کاهش پیدا کرده‌اند. علت کاهش تقاضا برای سرمایه گذاری در این بستر، معایب و مشکلات این روش سرمایه‌ گذاری است. نوسان بالای بورس به‌خصوص در شرایط فعلی جامعه که تورم روز به روز در حال افزایش است، بورس را به بستری پرریسک برای سرمایه گذاری تبدیل می‌کند. در این مطلب قصد بررسی مشکلات سرمایه گذاری در بورس را داریم، همچنین در مورد بهترین جایگزین بازار بورس در شرایط فعلی نیز صحبت خواهیم کرد. 

مشکلات سرمایه گذاری در بورس چه مواردی هستند؟

بازارهای مالی زیادی در ایران وجود دارند که افراد بسته به میزان دارایی و تخصص خود قادر به استفاده از آن‌ها برای سرمایه گذاری هستند. بورس اوراق بهادار یکی از قدیمی‌ترین بازارهای مالی است که قدمتی بیش از 50 سال دارد. این بازار از طریق عرضه اوراق سهام شرکت‌های مختلف، سرمایه مشتریان را جمع‌آوری کرده و در قبال آن اوراق قرضه را ارائه می‌کند. این بستر مانند دیگر روش‌های سرمایه گذاری، پیچیدگی‌های خاص خود را داشته و ورود به آن نیاز به تخصص و مهارت دارد. 

بازار بورس می‌تواند بستری سودمند برای سرمایه گذاری باشد اگر با چالش‌هایی آن آشنایی داشته باشید و آماده پذیرش ریسک‌ها و مقابله با خطرات آن باشید. در غیراین‌صورت نوسانات این بازار به ویژه در بحران‌های اقتصادی امروزی، باعث ضرر و زیان شما خواهند شد. از مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های سرمایه گذاری در بازار بورس که پیش از ورود به آن باید از آن‌ها مطلع باشید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:  

نوسانات بازار 

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سرمایه گذاری در بورس، نوسانات این بازار است. ریسک نوسان در بورس بیشتر از دیگر بازارها است و این نوسانات گاهی باعث ضرر و زیان سنگین سهام‌داران می‌شوند. به علاوه نوسانات شدید، پیش‌بینی حرکات این بازار را سخت می‌کند و این موضوع نیز در انتخاب بهترین سهام برای سرمایه‌ گذاری در بورس تاثیر زیادی دارد. نوسانات، یکی از مهم‌ترین مشکلات سرمایه گذاری در بورس، در سال‌های اخیر محسوب می‌شود که بسیاری از سرمایه‌داران را در انتخاب این بازار مردد کرده است. 

تاثیرپذیری از شرایط جامعه، یکی از مهم‌ترین مشکلات سرمایه گذاری در بورس

از دیگر مشکلات سرمایه‌گذاری در بازار بورس می‌توان به تاثیرپذیری بالای این بازار از شرایط جامعه اشاره کرد. هرگونه اتفاق سیاسی یا اقتصادی، بازار بورس را تحت تاثیر قرار داده و باعث نوسان آن می‌شود. برای مثل تغییرات اقتصادی مانند تورم که در جامعه فعلی به آن دچار هستیم، موجب افت قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها در بورس شده است. همچنین تغییرات سیاسی نیز قیمت‌گذاری سهام بازار بورس تاثیرگذار بوده و باعث نوسان آن می‌شوند. انتخابات، بحران‌های سیاسی مانند جنگ و... گاهی باعث کاهش شدید قیمت‌ها در این بازار شده و سرمایه‌گذاران را دچار نگرانی می‌کنند. 

هزینه‌های جانبی معاملات 

از دیگر مشکلات بازار بورس و سرمایه‌گذاری در آن می‌توان به هزینه‌های جانبی هر معامله اشاره کرد که گاهی از سود اولیه نیز بیشتر می‌شوند. کارمزد یکی از هزینه‌های رایج در معاملات بورسی است که بسته به نوع سهام، نرخ آن و... تعیین شده و  در هزینه نهایی معامله تاثیرگذار است. کارمزد در همه معاملات بورسی وجود دارد و چه برای خرید و چه برای فروش باید مبلغ آن را پرداحت کرد. 
مالیات بر سود دیگر هزینه جانبی معاملات در بورس است. این هزینه‌ نیز در نهایت به هزینه‌های کلی انجام معاملات اضافه شده و در مواردی باعث بالا رفتن هزینه انجام معامله می‌شود. هزینه‌های جانبی در بازار بورس جزو موارد اجتناب‌ناپذیر و مشکلاتی هستند که راه‌حل خاصی برای آن‌ها وجود ندارد. 

مطالعه بیشتر: سرمایه گذاری در طلای بورسی یا طلای آب شده؟ کدام بهتر است؟

درگیری با هیجانات از مشکلات سرمایه گذاری در بورس

از دیگر مشکلات سرمایه گذاری در بورس می‌توان به درگیری با هیجانات در این بازار اشاره کرد که شدت آن نسبت به دیگر بازارهای مالی بیشتر است. یکی از هیجانات رایج مشتریان در بازار بورس، ترس و طمع است. ترس از ضرر و انجام ندادن یک معامله یا طمع برای کسب سود بیشتر و انجام غیرمنطقی معاملات هردو از عواملی هستند که تاثیر زیادی در نتیجه نهایی داشته و باعث تصمیم‌گیری‌های غیرمنطقی توسط افراد می‌شوند. 
البته هیجانات دیگری هم در مسیر معاملات بورسی وجود دارند که از نمونه آن‌ها می‌توان به FOMO یا Fear Of Missing Out اشاره کرد. این اصطلاح که به معنای ترس از جاماندن است، باعث عجله مشتریان در خرید سهام می‌شود که مانند موارد قبلی احتمال ضرر و زیان را افزایش می‌دهد. بسیاری از افراد با تصور جاماندن از موقعیت‌ها و معاملات خوب، اقداماتی مانند خرید در اوج قیمت‌ها را انجام می‌دهند که لطمه بزرگی به سرمایه آن‌ها وارد می‌کند.

تنوع شرکت‌ها

وجود شرکت‌های متنوع در کنار مزایایی مانند امکان انتخاب از میان گزینه‌های متفاوت، توجه به علاقه‌مندی‌ها و... یک مشکل بزرگ هم دارد و آن سردرگمی مشتریان برای خرید سهام است. به خصوص برای مشتریانی که آشنایی چندانی با بازار بورس ندارند، این تنوع باعث مشکلات تصمیم‌گیری شده و ریسک انجام معاملات را افزایش می‌دهد. 
فعالیت در بازار بورس و خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف به منظور کسب درآمد، نیازمند توجه به نتایج ابزارهای تحلیلی است و تنوع شرکت‌ها استفاده از این ابزارها را سخت می‌کند. علاوه بر مشکلات ایجاد شده برای مشتریان، تنوع شرکت‌ها موجب کاهش نظارت مستمر به عملکرد آن‌ها نیز می‌شود و این مورد نیز چالش‌های زیادی برای بازار بورس ایجاد می‌کند.

ریسک، همراه همیشگی بازار بورس 

ریسک از دیگر مشکلات سرمایه گذاری در بورس است که میزان بیشتری نسبت به دیگر بازارها دارد. به ویژه برای سرمایه‌گذاری با افق زمانی کوتاه مدت، ریسک ورود و انجام معاملات در بورس بسیار زیاد بوده و احتمال شکست در این بازار، بیشتر از احتمال موفقیت است. البته ریسک نه فقط در بازار بورس ایران بلکه در بورس تمام کشورها وجود دارد. حتی این امکان وجود دارد که سرمایه‌گذار مدت طولانی در ضرر کامل باشد و بخشی از سرمایه اولیه خود را از دست دهد. 
بالا بودن ریسک معاملات در بازار بورس که در چند سال اخیر میزان آن بیشتر هم شده، مانع اصلی ورود سرمایه‌گذاران به این بازار و خرید سهام است. به همین دلیل بورس را مناسب معاملات بلندمدت و افرادی می‌دانند که صبر زیادی برای عبور از بحران دارند.

قدرت نقدشوندگی متوسط 

نقد شوندگی سریع سرمایه یکی از معیارهای مهم افراد برای انتخاب بستر سرمایه‌گذاری است و این مورد در روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، متفاوت است. این موضوع نیز جزو چالش‌های بازار بورس محسوب می‌شود. به ویژه در سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت قدرت نقدشوندگی سرمایه بسیار پایین است و اقدام برای این کار نتیجه‌ای جز ضرر و زیان ندارد. 

نیاز به ابزارهای تحلیل و دانش تخصصی

از دیگر مشکلات و چالش‌های معاملات بورسی و فعالیت در این بازار می‌توان به ضروریت دسترسی به ابزارهای تحلیل و استفاده از آن‌ها اشاره کرد. به عبارت دیگر، بورس بازاری است که افراد غیرمتخصص نباید به آن وارد شوند زیرا احتمال شکست آن‌ها بیشتر است. البته امروزه روش‌های زیادی برای تحلیل بازار بورس پیشنهاد می‌شوند که برخی از آن‌ها را می‌توان بدون دانش تخصصی هم استفاده کرد. اما اصلی‌ترین ابزارها که به تحلیل و نتیجه‌گیری دقیق از بازار بورس کمک می‌کنند، نیازمند مهارت و تخصص در مورد کار با آن ابزار هستند.

وجود اخبار و شایعات

یکی دیگر از مشکلات سرمایه گذاری در بورس، وجود اخبار و شایعات مختلف در مورد این بازار است که گاهی باعث نوسان شدید قیمت سهام‌ها شده و احساسات مشتریان این بازار را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. به طور کل توصیه می‌شود که مشتریان بعد از شنیدن هرگونه خبری در مورد بازار بورس، ابتدا از صحت و سقم آن مطلع شده و سپس در مورد سهام خود در بازار بورس تصمیم‌گیری کنید. 

این موضوع احتمال گرفتن تصمیمات منطقی را دشوار می‌کند زیرا بسیاری از افراد در شرایط نامساعد مانند انتشار خبر و شایعات، اقدام به خرید یا فروش  سرمایه خود می‌کنند. به علاوه اخبار و شایعات منتشر شده در بازار بورس، به خصوص مواردی که در بازار تاثیر زیادی دارند، باعث نوسان قیمت‌ها هم می‌شوند و قیمت برخی سهام‌ها را تا حد زیادی بالا برده و قیمت برخی دیگر را کاهش می‌دهند.

بیشتر بخوانید: مقایسه بازارهای سرمایه گذاری در ایران

سخن پایانی   

بازار بورس هم مانند دیگر بازارهای مالی، دو سر برد و باخت دارد. در واقع احتمال کسب سود در این بازار وجود داشته و احتمال شکست و ضررو زیان در این بازار وجود دارد. ریسک‌ها و مشکلات این بازار موجب شده که بیشتر مشتریان و فعالان در بازر بورس، امروزه دیگر روش‌ها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. هر چند سرمایه گذاری در بورس هم در درازمدت می‌تواند سودمند باشد اما قرمز شدن وضعیت سهام‌ها باعث نگرانی مشتریان می‌شوند. بستر مطمئن‌تری که می‌توان آن را جایگزین سرمایه‌گذاری در بورس کرد، بازار طلا است. ریسک سرمایه‌گذاری در بازار طلا نسبت به بورس کمتر بوده و میزان سود نهایی آن هم در درازمدت و هم در کوتاه‌مدت بیشتر از بورس است.