سرخط خبری مهم‌ترین رخدادهای جهان شنبه 3 تیر 1402

به گزارش سایت بازار طلا، نزدیک شدن ایران و آمریکا به توافق مبادله زندانیان، طرح عربستان برای اتصال ریلی به ایران از طریق کویت و بصره، بیانیه جهاد اسلامی درباره سفر سران این جنبش به ایران، درخواست روسیه از باکو برای رفع کامل انسداد کریدور لاچین و هشدار سازمان ملل به تل‌آویو درباره وضعیتِ کرانه باختری از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.

نزدیک شدن ایران و آمریکا به توافق مبادله زندانیان

تارنمای رسانه‌ای «المانیتور» به نقل از وزیر خارجه عمان نوشت که جمهوری اسلامی ایران و آمریکا فاصله اندکی تا توافق بر سر آزادی زندانیان آمریکایی دارند.

«سید بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان، در مصاحبه ای با المانیتور گفت که جدیت واشنگتن و تهران همزمان با تلاش مذاکره کنندگان آنها برای دستیابی به توافق بر سر پرونده هسته ای احساس می شود.

به نوشته المانیتور پس از هجده ماه مذاکره، در سپتامبر گذشته مقامات آمریکایی اعلام کردند که ایران خواسته های جدیدی را مطرح کرد که ورای توافق اولیه 2015 هسته ای است و پس از آن مذاکرات احیای توافق هسته ای به شکست خورد.

المانیتور به نقل از تحلیلگران می نویسد که در چنین شرایطی سرنوشت سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز که به اتهام جاسوسی در زندان اوین هستند، در خطر قرار دارد و بعید به نظر می رسد که دولت بایدن بدون اطمینان از آزادی این افراد به توافقی در موضوع هسته ای ایران رضایت دهد.

المانیتور مدعی شده: به عنوان بخشی از توافق میان تهران و واشنگتن، ایران آزادسازی میلیاردها دلار از دارایی های خود را که در بانک های کره جنوبی هستند و ذیل تحریم های آمریکا مسدود شده اند، خواستار است. بر مبنای یک سازوکار پیشنهادی به ایران اجازه داده می شود که تنها برای اهداف بشردوستانه به این دارایی های خود دسترسی داشته باشد. کشورهایی نظیر عمان، قطر و انگلیس در مقاطع مختلف در تسهیل این گفتگوها نقش داشتند.

وزیر خارجه عمان در خصوص توافق احتمالی ایران و آمریکا در موضوع زندانیان گفت: می توانم بگویم که آنها (به توافق) نزدیک هستند.

البوسعیدی همچنین درباره آزادسازی دارایی های بلوکه شده ایران افزود که دو طرف باید چارچوبی زمانی داشته باشند که چگونگی سازماندهی این اقدام را مشخص کند. تصور می کنم آنها در حال تهیه چنین چارچوبی هستند.

یک دیپلمات اروپایی آگاه از مذاکرات میان ایران و آمریکا نیز گفت که توافق بر سر تبادل زندانیان نزدیک است. سخنگوی نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد نیز در این باره اعلام کرد که این دور از تبادل زندانیان بیش از دو سال است که در دستور کار قرار دارد و اکنون بیش از هر زمان دیگری به دستیابی به توافق نزدیک شده ایم.

المانیتور معتقد است که برخی تحولات دیپلماتیک در هفته های اخیر به این گمانه زنی ها دامن زده است. از جمله آنها می توان به دیدار روز دوشنبه علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران و مدیران سیاسی کشورهای اروپایی طرف توافق هسته ای ایران در ابوظبی اشاره کرد. همچنین اندکی پس از آنکه تهران، «اولیویه واندکاستیل» بلژیکی را در تبادل زندانیان با میانجی گری مسقط آزاد کرد، «هیثم بن طارق السعید» سلطان عمان در اواخر ماه مه به ایران سفر کرد. همچنین چند روز پس از سفر سلطان عمان، ایران یک زندانی دانمارکی و دو زندانی اتریشی را، در راستای توافقی که عمان واسطه آن بود، آزاد کرد.

المانیتور می نویسد در آنچه برخی آن را تلاشی برای تنش‌زدایی می دانند، آمریکا دسترسی ایران به حدود 2.7 میلیارد دلار از بدهی خود از عراق بابت صادرات گاز و برق را تایید کرد. وزارت خارجه آمریکا اما در تلاش برای کم اهمیت جلوه دادن این تصمیم، آن را یک مجوز معمول برای معاملات بشردوستانه و دیگر معاملات غیر تحریمی عنوان کرد.

البوسعیدی در مصاحبه روز چهارشنبه ضمن مثبت ارزیابی کردن فضای پیرامون موضوع هسته ای ایران، افزود که مسقط بر این باور است که ایران برای دستیابی به توافق جدی است. وزیر خارجه عمان تاکید کرد تا زمانی که طرف مقابل (آمریکا) نیز با حسن نیت متقابل عمل کند، آنها (ایران) مایل به انجام مذاکره هستند.

طرح عربستان برای اتصال ریلی به ایران از طریق کویت و بصره

«جورج مالبرونو» خبرنگار ارشد روزنامه فرانسوی «لوفیگارو» به نقل از یک منبع سعودی سخنانی را در خصوص پروژه اتصال ریلی عربستان به ایران مطرح کرد.

وی به نقل از این منبع سعودی که در یک نشست سرمایه گذاری سعودی-فرانسوی در حاشیه سفیر اخیر محمد بن سلمان ولی عهد عربستان به پاریس شرکت کرده بود، تاکید کرد که ریاض طرح خط ریلی با ایران از طریق کویت و بصره را بررسی می‌کند.

مالبرونو نوامبر گذشته به کویت سفر کرد و در آنجا با مقامات کویتی و روزنامه نگاران و و پژوهشگران نخبه کویتی دیدار داشته است.

دولت کویت یکشنبه گذشته موافقت خود را با توافق با عربستان در خصوص پروژه کشیدن خط ریلی میان دو کشور با هدف انتقال کالا و مسافر، اعلام کرد.

از سوی دیگر، نخستین قطار باری از ایستگاه چلیابینسک روسیه به سمت عربستان حرکت کرد و از کریدور بین المللی شمال جنوب از طریق قزاقستان، ترکمنستان و ایران عبور خواهد کرد.

این قطار حامل 42 کانتینر تجهیزات انرژی و فلزات غیر آهنی است و براساس جدول زمانی طراحی شده در طول این مسیر حرکت خواهد کرد.

بیانیه جهاد اسلامی درباره سفر سران این جنبش به ایران

 جنبش جهاد اسلامی فلسطین، عصر روز (جمعه)، درباره سفر اخیر هیأت این جنبش به ایران بیانیه‌ای صادر کرد.

این جنبش اعلام کرد: «هیأت جهاد اسلامی فلسطین به ریاست برادر زیاد النخاله دبیرکل [جهاد اسلامی] سفر چندروزه خود به تهران را به پایان رساند و با مقامات ارشد ایران به‌ویژه رهبر انقلاب حضرت [آیت‌الله] سید علی خامنه‌ای و چند مقام ارشد و مسئولان کشوری دیدار کرد.»

در ادامه این بیانیه آمده است: «هیأت [جهاد] با این مقامات اوضاع فلسطین و تجاوزات صهیونیستی علیه مردم فلسطین در قدس، کرانه باختری و غزه و راه‌های مقابله با آن‌ را مورد بحث و بررسی قرار داد. دبیرکل [جهاد اسلامی] به دستاوردهای مقاومت فلسطین و سرایا القدس (شاخه نظامی جهاد اسلامی) در جنگ «ثأرالاحرار» پرداخت و بر تداوم مقاومت مردم فلسطین تا زمان آزادسازی خاک فلسطین -به‌اذن‌الهی- تاکید کرد.»

جهاد اسلامی در عین حال اشاره کرد: «مقامات ایرانی‌ای که اعضای هیأت با آن‌ها دیدار کردند، بر ایستادگی جمهوری اسلامی در کنار مردم فلسطین و ادامه حمایت آن‌ها از مقاومت تا زمان ستاندن حقوق مشروع تاکید کردند. و در پایان سفر، هیأت [جهاد اسلامی] از جمهوری اسلامی بابت استقبال گرم و میهمان‌نوازی تشکر کرد.»

 اخیرا «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس و زیاد النخاله دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین، هر کدام در قالب هیأت‌هایی به ایران سفر کردند و رایزنی‌های مبسوطی را با مقام‌های ارشد کشورمان داشتند.

زیاد النخاله، شامگاه دوشنبه، گفت که سفرش به ایران در زمانی مهم و پس از جنگ «ثأرالاحرار» انجام شده است. النخاله که با شبکه «العالم» مصاحبه می‌کرد، تأکید کرد که در حضور فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با جنبش حماس دیدار مهمی انجام داده است و پیش‌بینی می‌کند دیدارهای مشترکی با سایر گروه‌های مقاومت با حضور مسئولین ایرانی در آینده نزدیک برگزار شود.

درخواست روسیه از باکو برای رفع کامل انسداد کریدور لاچین

 ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه جمعه گفت که جمهوری آذربایجان ورود به گذرگاه لاچین را مسدود کرده و این اقدام باعث افزایش تنش شده است.

به نوشته رویترز، برخی گزارش‌ها حاکی است پس از تیراندازی‌های 15 ژوئن (25 خرداد) که موجب زخمی شدن یک نیروی مرزی جمهوری آذربایجان و یک نیروی ارمنستان شد، گذرگاه لاچین کاملا مسدود شده است.

زاخارووا درباره مسدود شدن گذرگاه لاچین که ارمنستان را به قره‌باغ متصل می‌کند، گفت: چنین اقداماتی موجب افزایش تنش شده و گامی سازنده در راستای حفظ فضای عادی برای عادی‌سازی روابط میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان نخواهد بود.

وی افزود: ما از باکو می‌خواهیم که گذرگاه لاچین را به طور کامل بازگشایی کند.

باکو مسدود کردن گذرگاه لاچین را رد کرده اما گفته که «تدابیر مربوط برای بررسی دلایل اقدامات تحریک‌آمیز و تضمین امنیت ایست مرزی را اتخاذ کرده است.»

جمهوری آذربایجان ماه آوریل در ابتدای گذرگاه لاچین یک مرکز ایست و بازرسی ایجاد کرد. این در حالی است که پیش از آن گروهی از افرادی که خود را فعالان زیست محیطی جمهوری آذربایجان می‌نامیدند، ماه‌ها این جاده را مسدود کرده بودند.

روبن واردانیان میلیاردر و بانکدار که تا ماه فوریه بالاترین مقام قره‌باغ بود، پنجشنبه باکو را به تلاش برای «پاکسازی نژادی» در این منطقه متهم کرد.

ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای کنترل منطقه قره باغ در دو جنگ با یکدیگر رو در رو شده‌اند که آخرین آن در سال 2020 رخ داد.

جنگ دوم قره‌باغ در سال 2020 با قرارداد آتش‌بسی به میانجیگری روسیه به پایان رسید که بر اساس آن سه تا 6 هزار نیروی حافظ صلح روسی در منطقه حاضر شده و تلاش خود را برای برقراری آتش‌بس بین طرفین آغاز کردند ولی آتش‌بس بین دو طرف بارها نقض شده است.

هشدار سازمان ملل به تل‌آویو درباره وضعیتِ کرانه باختری

روز جمعه (23ژوئن) «فولکر تورک»، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل به دلیل «تجاوز نظامی اسرائیل به فلسطینیان» در کرانه باختری اشغالی، پیام هشدارآمیزی برای رژیم صهیونیستی ارسال کرد. 

طبق گزارش پایگاه اینترنتی شبکه «المیادین»، این پیام در حالی به تل‌آویو مخابره شد که یک هیأت اروپایی از روستای ترمسعیا در شمال رام الله بازدید کرده و حملات شهرک نشینان صهیونیست به فلسطینی‌ها را محکوم کرد.

تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل هم در واکنش به ناآرامی‌های فعلی فلسطین اشغالی، نسبت به جدیت تشدید خشونت‌ها در کرانه باختری هشدار داده و خواستار «پایان فوری آن» شد. وی از تل‌آویو خواست تا اقداماتش «با قوانین بین‌المللی مطابقت داشته باشد و تحقیقات موثری در مورد جرائم خود در کرانه باختری انجام دهد».

این مقام سازمان ملل همچنین در ادامه و خطاب به صهیونیست‌ها خاطرنشان کرد که استفاده بیش از حد اشغالگران از سلاح، وضعیت امنیتی موجود را از کنترل خارج کرده و باعث تهدیدات بیشتر خواهد شد. تورک بر لزوم انجام آنچه که وی «بازتغییر سیاست» خواند، تاکید کرده و از تل‌آویو خواست تا سریعاً مطابق با استانداردهای بین المللی حقوق بشر رفتار کند.

پیش از تورک، «بان کی مون»، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد تصریح کرده بود که نحوه رفتار اسرائیل با فلسطینی‌ها ممکن است مصداق آپارتاید باشد. او در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه گفته که اسرائیل با دور شدن از امید ایجاد یک دولت فلسطین در کنار خودش در حال حرکت به سمت آپارتاید است.

اظهارات کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در حالی بیان می‌شود که اخیراً تنش‌های نظامی توسط رژیم صهیونیستی در کرانه باختری اشغالی افزایش پیدا کرده است. نیروهای رژیم اشغالگر در جِنین، نابلس و سایر مناطق به فلسطینی‌ها حمله کرده و پایگاه‌های شهرک‌سازی جدیدی را ایجاد کردند. علاوه بر این، روزهای اخیر کرانه باختری شاهد حملات صدها شهرک نشین صهیونیست علیه مردم فلسطین در شمال رام الله و روستای الحواره در جنوب نابلس بوده است.

در پی این درگیری‌ها، هیأتی از اتحادیه اروپا وارد رام‌الله شده تا آثار و نتایج حملاتی که شهرک نشینان صهیونیست علیه فلسطینی‌ها و در نابودی اموال آن‌ها انجام دادند، را مورد بررسی قرار دهند. 

نمایندگان اتحادیه اروپا با روستاییان و رئیس شورای محلی دیدار کردند تا به شهادت آن‌ها در مورد تخلفات شهرک‌نشینان علیه آن‌ها گوش فرا دهند. ارتش رژیم اشغالگر در جریان حملات خود از این شهرک‌نشینان محافظت کرد و این حمایت، منجر به آتش زدن ده‌ها خانه و خودرو، کشته شدن یک فلسطینی و زخمی شدن تعدادی دیگر توسط گلوله‌های ارتش اشغالگر شد.

در همین حال، شهرک‌نشینان با حمایت و مشارکت نیروهای اشغالگر، هفت پایگاه جدید مسکونی را در روستاها و شهرهای کرانه باختری از جمله شهرک‌نشینان خانه‌های سیار را در شهر دیر استیا در غرب سلفیت، تقوع در شرق بیت لحم، ام صفا در شمال رام‌الله، اللبن الشرقی در جنوب نابلس، شرق روستای مخماس و نزدیک جاده المعرجات در غرب اریحا ایجاد کردند.

رسانه‌های عبری هم امروز طی گزارش‌هایی ضمن توصیف شرایط امنیتی فعلی در سرزمین‌های اشغالی به «روزهای پیچیده»، اعلام کردند که ارتش رژیم صهیونیستی نیروهای خود را در کرانه باختری تقویت کرده، اما از عملیات گسترده خودداری خواهد کرد.

تحلیل رسانه‌های فلسطینی این است که  رژیم اشغالگر از عملیات‌های «پرداخت بها»یی که ممکن است توسط شهرک‌نشینان انجام شود، می‌ترسد. برآوردها حاکی از آن است که گزارش رسانه‌های اسرائیلی، مبنی بر استقرار ارتش و پلیس رژیم اشغالگر و افزایش شمار نظامیان در کرانه باختری، برای جلوگیری از انتقام‌جویی شهرک‌نشینان انجام شده است.

منبع : تابناک