ذخیره ارزش چیست؟ چرا طلا ذخیره ارزش محسوب می‌شود؟

با درک تورم و کاهش ارزش ارزهای رایج، تمام افراد به دنبال دارایی‌هایی هستند که بتوانند با استفاده از آن، ارزش سرمایه خود را در طول زمان حفظ کنند. کاهش ارزش سرمایه چالش اصلی سرمایه‌گذاری‌هاست. در یک سرمایه‌گذاری موفق باید بخشی از سبد در دارایی‌هایی با ذخیره ارزش بالا سرمایه‌گذاری شود تا در طول زمان شاهد کاهش ارزش سرمایه نباشید. در این مطلب ضمن آشنایی با ذخیره ارزش، اهمیت آن و بررسی دارایی‌هایی که ذخیره ارزش بالایی دارند، بررسی می‌کنیم که جایگاه طلا کجاست و چگونه تبدیل به یک ذخیره ارزش عالی شده است. 

ذخیره ارزش چیست؟ 

ذخیره ارزش یا Store of Value به‌صورت ساده یعنی شما بتوانید با خرید یک دارایی، ارزش سرمایه خود را در طول زمان حفظ کنید. دارایی‌ها ذخیره ارزش متفاوتی دارند و برخی بیشتر و برخی کمتر؛ اما نگهداری پول نقد مخصوصاً در شرایط تورمی اصلاً شامل ذخیره ارزش نمی‌شود و به‌صورت واضح باعث کاهش قدرت خرید و توانمندی سرمایه شما خواهد شد. 
دقت کنید که مفهوم ذخیره ارزش با ریسک‌گریزی پیوند خورده است. در هنگامی‌که شما به دنبال یک دارایی با ذخیره ارزش بالا هستید، دنبال کسب سودی فراتر از ارزش سرمایه خود نمی‌گردید. بلکه در حداقلی‌ترین حالت تنها به دنبال حفظ ارزش فعلی سرمایه خود هستید. در نتیجه ذخیره ارزش بالاتر لزوماً معادل بازدهی بیشتر در طول زمان نیست؛ بلکه به پایداری ارزش در طول زمان نگاه می‌کند.

ویژگی‌های یک دارایی به عنوان ذخیره ارزش چیست؟

دارایی‌های مختلفی هستند که می‌توانند به عنوان ذخیره ارزش انتخاب شوند. طلا یکی از بهترین گزینه‌هاست که در طول زمان به عنوان ذخیره ارزش و دارایی امن شناخته شده است. بااین‌حال اگر بدانید ویژگی‌های یک دارایی با ذخیره ارزش بالا چیست، بهتر می‌توانید در انتخاب دارایی عمل کنید. 

عرضه محدود

اولین مسئله در ذخیره ارزش، محدودیت عرضه دارایی است. زمانی‌که این محدودیت ایجاد شود و در همان حال، تقاضا برای دارایی ثابت یا افزایشی باشد، ارزش نقدی دارایی در طول زمان افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه برخورداری از چنین دارایی‌هایی باعث می‌شود تا در طول زمان ارزش سرمایه شما کاملاً حفظ شود. 
برای مثال، در رابطه با طلا عرضه با یک محدودیت منابع مواجه است. در سال‌های اخیر هم استخراج طلا در دنیا کاهشی بوده است. بااین‌حال تقاضا برای خرید طلا چه در قالب ذخیره بانک‌های مرکزی و چه در قالب کاربردهای گسترده در فناوری‌های نوین، افزایش داشته است. در نتیجه قیمت انس جهانی طلا در این سال‌ها افزایش یافته و در طول زمان ارزش ذخیره بالایی را رقم زده است. 

همیشگی و بدون انقضاء

تنها یک دارایی با قابلیت ماندگاری بالا می‌تواند ذخیره ارزش باشد. طلا فلزی ماندگار است و به این راحتی‌ها فرسوده نمی‌شود. در نتیجه ذخیره ارزش آن بالاست. به عنوان یک مقایسه حتی اگر پول کاغذی هیچوقت کاهش ارزش زمانی پیدا نمی‌کرد، به دلیل وابستگی آن به نظام سیاسی حاکم و جنس پول، باز هم ارزش ذخیره کمتری نسبت به طلا داشت. در نتیجه هرچه یک دارایی امکان نگهداری فیزیکی طولانی‌مدت بیشتری داشته باشد، از نظر ذخیره ارزش مستعدتر است. 

ثبات ارزش

جدای از ماندگاری فیزیکی، از نظر ارزش باید یک ثباتی در دارایی مشاهده شود. توجه کنید که اینجا صحبت از ثبات ارزش به میان آمده است و مقصود ثبات قیمتی نیست. بلکه در طول زمان با کاهش ارزش زمانی پول نقد باید قیمت دارایی با ذخیره ارزش بالا افزایش پیدا کند. طلا چنین خاصیتی داشته است و هر زمان بحران، جنگ یا بی‌ثباتی در اقتصاد کشورها رخ داده، طلا به عنوان یک دارایی امن می‌توانسته به داد افراد برسد. 

کدام دارایی‌ها ذخیره ارزش بالایی دارند؟

هر دارایی یک ذخیره ارزش مشخص دارد. اینطور نیست که یک دارایی فاقد ذخیره ارزش باشد؛ که اگر اینطور بود بانک‌های مرکزی و سرمایه‌دارهای دنیا اقدام به نگهداری آن‌ها نمی‌کردند. شما باید بتوانید نسبی نگاه کنید و بسته به میزان ریسک‌پذیری خودتان یک سبد از دارایی‌هایی با ذخیره ارزش بالا بچینید. 
در ادامه قرار است با دارایی‌های مختلف از منظر ذخیره ارزش آشنا شوید. شاید تاکنون نام دارایی‌های مختلفی مثل ارزهای دیجیتال، دلار و سهام را شنیده باشید اما از این زاویه به آن‌ها نگاه نکرده باشید. 

پول نقد

وقتی صحبت از پول نقد می‌شود، ما با یادآوری ریال لرزه به تن‌مان می‌افتد. اما واقعیت این است که یکی از دارایی‌ها با ذخیره ارزش قابل قبول، همین پول نقد است! درست است که در اینجا منظور ما ریال نیست و بیشتر به سمت ارزهای دیگر مثل دلار و یورو تمایل داریم، اما باید در نظر بگیرید که سرعت کاهش ارزش پول در ارزهایی مثل دلار بسیار کند است. از طرف دیگر، ارزها امکان تبادل سریع را دارند و شما در ازای آن‌ها خیلی سریع می‌توانید خرید کنید. همین یعنی مقدار ارزش مشخصی در هر ارز ذخیره شده است. 

ارزهای دیجیتال

کریپتو یا ارزهای دیجیتال یا رمزارز مفاهیمی نوین هستند که در سال‌های اخیر بیش از پیش توانسته‌اند محبوبیت کسب کنند. ارزهای دیجیتال توانسته‌اند بدون نظارت بانک‌های مرکزی و مراکز نظارتی دیگر فعالیت خود را شکل دهند و به‌نوعی در شبکه بلاکچین توسط خودتنظیمی توسط همه افراد مشارکت‌کننده کنترل می‌شوند. 
ارزهای دیجیتال می‌توانند از چند جهت ذخیره ارزش مناسبی شناخته شوند. البته نوسان بالای آن‌ها باعث شده تا نتوان عبارت ثبات ارزش زمانی را به آن‌ها نسبت داد اما اگر ریسک‌پذیر باشید، ارزهای دیجیتال برخی از قابلیت‌های یک دارایی با ذخیره ارزش بالا را دارند. 
به عنوان مثال، برخلاف ارزهای فیات مثل دلار که می‌توانند بی‌نهایت چاپ و توزیع شوند، ارزهای دیجیتال از روز اول عرضه مقدار مشخصی دارند. این محدودیت در سمت عرضه یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ذخیره ارزش این دارایی است. 
نکته بعدی غیرمتمرکزبودن ارزهای دیجیتال است. مالک هر ارز دیجیتال، مالکیت تمام آن را دارد و نیازی نیست برای نقل‌وانتقال یا نگهداری آن از نهادهای واسطه مانند بانک‌ها کمک بگیرد یا به افراد دیگر مثل سازمان‌های نظارتی و مالیاتی پاسخگو باشد! این مزیت هم باعث شده تا ارزش ارزهای دیجیتال در طول زمان کاهش جدی پیدا نکند و سرمایه تمایل به حضور در این بازار داشته باشد. 

املاک

دارایی دیگری که در کلاس ذخیره ارزش بالا قرار می‌گیرد املاک است. املاک و به‌خصوص زمین در مناطق کشاورزی یا تجاری، ذخیره ارزش بالایی در طول زمان دارد. زمین همواره تقاضای بالایی دارد و به‌جز در دوره‌های رکود، همواره می‌توانید زمین خود را به قیمت مناسبی بفروشید. محدودیت منابع زمین هم که مشخص است و به‌خصوص اگر زمین شما در منطقه‌ای پرآب و بدون مشکلات مرتبط با امکانات باشد، حسابی ارزنده است. 

طلا

حالا که کلاس‌های مختلف دارایی را از زاویه نگاه ذخیره ارزش بررسی کردیم، وقت آن است که به دارایی امن همیشگی یعنی طلا برگردیم. طلا همواره به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای ذخیره ارزش شناخته شده است و سال‌هاست که در سبد سرمایه‌گذاری افراد جایگاه ثابتی دارد. 
طلا در طول زمان ثبات ارزش دارد، ماندگاری‌اش بالاست، در تمام دنیا امکان فروش دارد و در نهایت، یکی از بهترین دارایی‌ها به عنوان ذخیره ارزش است. طلا فیزیکی است و نسبت به ارزهای دیجیتال، قابل‌لمس و قابل‌اعتمادتر است. طلا در طول زمان فرسوده نمی‌شود درحالی‌که املاک و زمین‌های کشاورزی دچار فرسایش یا مشکلات اقلیمی مثل کم‌آبی می‌شوند. طلا برخلاف ارزهای فیات امکان بازتولید ندارد و منابع آن مشخص و محدود است. 

نقش طلا در اقتصاد جهانی چیست؟

زمانی طلا پشتوانه دلار بود. از طرف دیگر، طلا قدیمی‌ترین فلز ارزشمند زمین است که سالیان سال در تجارت جهانی کاربردی بوده است. هم‌اکنون هم این دارایی به عنوان یک دارایی امن در برابر تورم شناخته می‌شود و اعتباری بین‌المللی دارد. طلا کاربردهای زیادی به عنوان ذخیره بانک‌های مرکزی و کاربرد در فناوری‌های نوین داشته است و با وجود افزایش کاربردها و افزایش تقاضا برای طلا، عرضه آن محدود شده و حتی در سال‌های اخیر استخراج جهانی آن کاهش یافته است. 
به‌صورت کلی طلا در سه نقش سرمایه‌گذاری، پشتوانه پولی و زینتی در دنیا استفاده می‌شود. هر سه نقش طلا باعث شده تا یک بازار بسیار کارا شکل بگیرد و حجم طلای در گردش بسیار بالا باشد. 

آینده روشن سرمایه‌گذاری در طلا

اگر فرد ریسک‌گریزی هستید یا به دنبال یک دارایی امن می‌گردید تا بخشی از سرمایه‌تان را از گزند تورم و کاهش ارزش زمانی پول حفظ کنید، طلا اولین گزینه شماست. 
با وجود مزیت‌هایی که در بالا توضیح دادیم، طلا می‌تواند بهترین گزینه شما هم باشد. افق آینده قیمت طلا همچنان افزایشی است. چراکه از یک طرف کاربردهای آن گسترده‌تر می‌شود و از طرف دیگر عرضه آن محدودتر! در نهایت هم منابع طلا در زمین مشخص‌اند و روزی تمام می‌شوند. در نتیجه ذخیره ارزش طلا بالاست و می‌تواند یک دارایی امن برای سال‌های آینده باشد. 
با سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانید ارزش زمانی پول خود را حفظ کنید، از تورم عقب نمانید و برای آینده با خیال آسوده‌تری برنامه‌ریزی کنید. 

جمع‌بندی

ذخیره ارزش به‌صورت خلاصه یعنی دارایی‌هایی که در طول زمان ثبات ارزشی دارند و قیمت آن‌ها متناسب با کاهش ارزش پول نقد، افزایش می‌یابد. در نتیجه قدرت خرید شمایی که این کلاس دارایی را دارید، همواره در یک محدوده ثابت باقی می‌ماند. این موضوع به‌خصوص در کشور ما که با تورم مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کند، اهمیت بیشتری دارد. حالا که نگهداری ریال به مذاق هیچکس خوش نمی‌آید، به‌نظر وقت آن رسیده تا فرهنگ خرید و نگهداری طلا دوباره در ایران زنده شود.