مزایای سرمایه‌گذاری esg

مقدمه
در دنیای امروز، سرمایه‌گذاری صرفاً به معنای کسب سود کوتاه‌مدت یا افزایش ارزش دارایی‌ها نیست. سرمایه‌گذاران به‌طور فزاینده‌ای به دنبال استراتژی‌هایی هستند که نه‌تنها بازده مالی داشته باشد، بلکه تأثیرات مثبتی بر محیط‌زیست، جامعه و شیوه‌های مدیریتی شرکت‌ها بگذارد. در این راستا، سرمایه‌گذاری بر اساس معیارهای ESG (محیط‌زیست، مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی) به یکی از روندهای مهم در بازارهای مالی تبدیل شده است.
سرمایه‌گذاری ESG بر این اصل تأکید دارد که شرکت‌هایی که به شیوه‌ای پایدار فعالیت می‌کنند، می‌توانند در بلندمدت عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌های سنتی داشته باشند. درواقع، این استراتژی بر سه محور اساسی متمرکز است:

• محیط‌زیست (Environmental): ارزیابی تأثیر فعالیت‌های شرکت بر محیط‌زیست، مانند کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، مدیریت پسماند، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و حفاظت از منابع طبیعی.
• مسئولیت اجتماعی (Social): توجه به نحوه تعامل شرکت با کارکنان، مشتریان، جامعه و زنجیره تأمین، شامل حقوق بشر، شرایط کاری مناسب، تنوع نیروی کار و تأثیرات اجتماعی محصولات و خدمات.
• حاکمیت شرکتی (Governance): بررسی شفافیت مدیریتی، اخلاق کسب‌وکار، میزان پاسخگویی مدیران، سیاست‌های ضدفساد و ساختارهای تصمیم‌گیری در شرکت‌ها.

سرمایه‌گذاری ESG دیگر یک روند موقتی نیست، بلکه به یک نیاز اساسی برای سرمایه‌گذاران و کسب‌وکارها تبدیل شده است. گزارش‌های مالی و پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که شرکت‌هایی که معیارهای ESG را رعایت می‌کنند، در برابر بحران‌های اقتصادی مقاوم‌تر بوده و در بلندمدت سودآوری بیشتری دارند. این موضوع، سرمایه‌گذاران خرد و کلان را تشویق کرده است که استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را بر اساس این معیارها تنظیم کنند.

در این مقاله، به بررسی دقیق مزایای سرمایه‌گذاری ESG خواهیم پرداخت. از بهبود عملکرد مالی و کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری گرفته تا تأثیرات مثبت اجتماعی و محیط‌زیستی، این استراتژی می‌تواند تغییری بنیادین در نحوه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایجاد کند.

بیشتر بخوانید:  سرمایه‌گذاری اجتماعی و مسئولانه (ESG) چیست؟

بهبود عملکرد مالی و بازدهی سرمایه‌گذاری

یکی از مهم‌ترین دلایلی که سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری ESG گرایش پیدا کرده‌اند، تأثیر مثبت آن بر عملکرد مالی و بازدهی سرمایه‌گذاری در بلندمدت است. برخلاف تصور برخی که پایبندی به معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی را عاملی برای کاهش سودآوری می‌دانند، تحقیقات نشان داده است که شرکت‌هایی که به این معیارها توجه دارند، در بسیاری از موارد بازدهی بالاتری نسبت به سایر شرکت‌ها دارند.

1. کاهش ریسک‌های مالی و عملیاتی

شرکت‌هایی که معیارهای ESG را رعایت می‌کنند، کمتر در معرض بحران‌های مالی و عملیاتی قرار می‌گیرند. برای مثال:

• مدیریت صحیح منابع و کاهش هزینه‌ها: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش مصرف آب و برق، هزینه‌های عملیاتی را در بلندمدت کاهش می‌دهد.
• کاهش ریسک‌های قانونی و جرائم مالی: شرکت‌هایی که از سیاست‌های شفاف و اخلاقی پیروی می‌کنند، کمتر درگیر پرونده‌های حقوقی، فساد مالی و جریمه‌های قانونی می‌شوند که می‌تواند از زیان‌های مالی قابل‌توجه جلوگیری کند.
• بهبود مدیریت زنجیره تأمین: رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و اجتماعی در زنجیره تأمین باعث افزایش پایداری و کاهش وابستگی به تأمین‌کنندگانی می‌شود که ممکن است در آینده با مشکلات قانونی یا مالی روبرو شوند.

2. افزایش جذب سرمایه و تمایل سرمایه‌گذاران نهادی

سرمایه‌گذاران نهادی، مانند صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه و سرمایه‌گذاران بزرگ، به‌طور فزاینده‌ای به سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی با عملکرد ESG مطلوب علاقه‌مند شده‌اند. این امر به چند دلیل رخ داده است:

• افزایش شفافیت مالی: شرکت‌هایی که اصول ESG را رعایت می‌کنند، معمولاً از شفافیت بیشتری در گزارش‌دهی برخوردارند، که این امر باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود.
• تقاضای بیشتر برای سرمایه‌گذاری پایدار: بسیاری از سرمایه‌گذاران، به‌ویژه نسل‌های جدید، به دنبال گزینه‌های سرمایه‌گذاری هستند که علاوه بر سوددهی، تأثیرات مثبتی نیز بر جامعه و محیط‌زیست داشته باشد.
• دسترسی به تأمین مالی ارزان‌تر: شرکت‌هایی که عملکرد ESG خوبی دارند، معمولاً می‌توانند از تسهیلات و وام‌هایی با بهره پایین‌تر استفاده کنند، زیرا ریسک اعتباری آن‌ها کمتر ارزیابی می‌شود.

3. مقاومت در برابر بحران‌های اقتصادی و نوسانات بازار

شرکت‌های پایدار معمولاً انعطاف‌پذیری بیشتری در برابر رکودهای اقتصادی و بحران‌های مالی دارند. پژوهش‌های انجام‌شده در دوران بحران مالی 2008 و پاندمی کرونا نشان داد که شرکت‌هایی که در رتبه‌بندی‌های ESG عملکرد بهتری داشتند، کمتر دچار افت ارزش سهام شدند و در زمان بهبود اقتصادی نیز سریع‌تر رشد کردند. برخی دلایل این مقاومت شامل موارد زیر است:

• مدیریت بهتر ریسک‌های محیطی و اجتماعی: شرکت‌هایی که پیش از بحران به پایداری و مدیریت بحران توجه کرده بودند، در شرایط بحرانی دچار آسیب کمتری شدند.
• تعهد مشتریان به برندهای پایدار: مصرف‌کنندگان به‌طور فزاینده‌ای از شرکت‌هایی حمایت می‌کنند که مسئولیت اجتماعی بالاتری دارند، که این امر در دوران بحران‌های اقتصادی به وفاداری مشتریان کمک می‌کند.
• سرمایه‌گذاری بلندمدت و پایدار: شرکت‌های ESG‌محور معمولاً تصمیمات استراتژیک خود را بر اساس دیدگاه بلندمدت اتخاذ می‌کنند، که این امر باعث کاهش اثرات منفی نوسانات کوتاه‌مدت بازار می‌شود.

4. عملکرد بهتر سهام شرکت‌های ESG در بازارهای مالی

مطالعات متعددی نشان داده است که سهام شرکت‌های ESG در بسیاری از موارد بازدهی بهتری نسبت به شرکت‌های معمولی دارد. به‌عنوان نمونه:

• مطالعه‌ای توسط مؤسسه مورگان استنلی (Morgan Stanley) نشان داد که 89٪ از صندوق‌های ESG در بلندمدت عملکرد بهتری نسبت به صندوق‌های سنتی داشته‌اند.
• شاخص‌های ESG در بازارهای مالی، مانند MSCI ESG Index و Dow Jones Sustainability Index، نشان داده‌اند که شرکت‌های با رتبه ESG بالا در دوران رکود نیز بهتر از بازار عمل کرده‌اند.

5. رشد پایدار و افزایش سودآوری در بلندمدت

در حالی که ممکن است سرمایه‌گذاری ESG در کوتاه‌مدت تفاوت چندانی با روش‌های سنتی نداشته باشد، اما در بلندمدت منجر به رشد پایدارتر و سودآوری بیشتر می‌شود.

• شرکت‌های ESG‌محور معمولاً نوآوری‌های بیشتری در مدیریت منابع و کاهش هزینه‌ها دارند.
• افزایش ارزش برند و وفاداری مشتریان باعث ایجاد درآمدهای پایدارتر می‌شود.
• کاهش احتمال بحران‌های داخلی، مانند رسوایی‌های مالی یا مشکلات محیط‌زیستی، از سقوط ناگهانی ارزش شرکت جلوگیری می‌کند.

کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در سرمایه‌گذاری ESG

سرمایه‌گذاری ESG به دلیل رویکرد جامع خود در ارزیابی شرکت‌ها، نقش مهمی در کاهش ریسک‌های مالی، عملیاتی و اعتباری ایفا می‌کند. شرکت‌هایی که معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) را رعایت می‌کنند، معمولاً مدیریت بهتری بر ریسک‌های کلیدی دارند و از پیامدهای منفی مانند بحران‌های زیست‌محیطی، مشکلات حقوقی، اعتراضات اجتماعی و فساد مالی تا حد زیادی در امان می‌مانند. در این بخش، به بررسی ابعاد مختلف کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری از طریق ESG می‌پردازیم.

1. کاهش ریسک‌های زیست‌محیطی (Environmental Risks)

شرکت‌هایی که در فعالیت‌های خود به تأثیرات زیست‌محیطی توجه دارند، کمتر در معرض خطراتی مانند جریمه‌های قانونی، مشکلات عملیاتی ناشی از تغییرات اقلیمی و کاهش منابع طبیعی قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین مزایای کاهش ریسک‌های زیست‌محیطی شامل موارد زیر است:

• پیشگیری از هزینه‌های اضافی ناشی از قوانین محیط‌زیستی: دولت‌ها و نهادهای نظارتی در سراسر جهان مقررات سخت‌گیرانه‌ای برای کاهش آلایندگی، کاهش مصرف انرژی و مدیریت پسماند وضع کرده‌اند. شرکت‌هایی که استانداردهای زیست‌محیطی را رعایت نمی‌کنند، با جریمه‌های سنگین و محدودیت‌های عملیاتی مواجه می‌شوند. سرمایه‌گذاری در شرکت‌های ESG‌محور ریسک ناشی از چنین جریمه‌هایی را کاهش می‌دهد.
• مدیریت پایدار منابع و کاهش وابستگی به مواد اولیه کمیاب: برخی صنایع به منابع طبیعی محدود مانند فلزات نادر، نفت و آب وابسته‌اند. شرکت‌هایی که راهکارهای پایدارتری در مدیریت منابع دارند، در برابر نوسانات قیمت این مواد اولیه مقاوم‌تر هستند.
• کاهش آسیب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی: تغییرات اقلیمی می‌تواند فعالیت شرکت‌ها را مختل کند، به‌ویژه در صنایعی مانند کشاورزی، بیمه، گردشگری و تولید انرژی. شرکت‌هایی که سیاست‌های پایدار محیط‌زیستی را اجرا می‌کنند، در برابر این بحران‌ها مقاوم‌تر هستند.

2. کاهش ریسک‌های اجتماعی (Social Risks)

ریسک‌های اجتماعی شامل مسائلی مانند رفتار ناعادلانه با کارکنان، بی‌توجهی به حقوق کارگران، تبعیض جنسیتی، تأثیر منفی بر جامعه و عدم مسئولیت‌پذیری در قبال مصرف‌کنندگان است. شرکت‌هایی که معیارهای ESG را رعایت می‌کنند، در این زمینه‌ها مزایای زیر را دارند:

• افزایش رضایت و بهره‌وری کارکنان: شرکت‌هایی که به حقوق کارکنان، ایجاد محیط کاری سالم و برابری جنسیتی اهمیت می‌دهند، معمولاً نرخ جابجایی نیروی کار پایین‌تری دارند و از نظر بهره‌وری عملکرد بهتری نشان می‌دهند. این امر باعث کاهش هزینه‌های استخدام و آموزش نیروی جدید می‌شود.
• کاهش احتمال تحریم‌های اجتماعی و حقوقی: بسیاری از شرکت‌هایی که درگیر مشکلات اجتماعی مانند بهره‌کشی از نیروی کار، تبعیض یا بی‌توجهی به مسائل ایمنی شده‌اند، با تحریم‌های عمومی و کاهش فروش مواجه شده‌اند. رعایت اصول ESG کمک می‌کند تا شرکت‌ها از چنین ریسک‌هایی دور بمانند.
• افزایش وفاداری مشتریان: مصرف‌کنندگان امروزی به اخلاق کسب‌وکار اهمیت بیشتری می‌دهند و تمایل دارند از برندهایی حمایت کنند که به مسائل اجتماعی توجه دارند. این امر به افزایش وفاداری مشتریان و پایداری درآمد شرکت منجر می‌شود.

3. کاهش ریسک‌های حاکمیتی (Governance Risks)

ریسک‌های حاکمیتی عمدتاً شامل مشکلات مدیریتی، فساد مالی، عدم شفافیت، تضاد منافع و ضعف در کنترل‌های داخلی است. این ریسک‌ها می‌توانند باعث سقوط ارزش سهام شرکت، مشکلات حقوقی و بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران شوند. شرکت‌های ESG‌محور با رعایت اصول حاکمیت شرکتی، مزایای زیر را به دست می‌آورند:

• کاهش احتمال فساد مالی و سوءمدیریت: شرکت‌هایی که سیاست‌های شفاف و اصولی در مدیریت دارند، کمتر درگیر بحران‌های مالی و رسوایی‌های اقتصادی می‌شوند. این امر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری کمک می‌کند.
• افزایش شفافیت و گزارش‌دهی مالی بهتر: شرکت‌هایی که در رتبه‌بندی ESG عملکرد خوبی دارند، معمولاً شفافیت بیشتری در صورت‌های مالی، گزارش‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری‌های راهبردی دارند. این امر باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود.
• بهبود کنترل‌های داخلی و کاهش احتمال بحران‌های مدیریتی: در شرکت‌هایی که اصول حاکمیت شرکتی قوی دارند، نظارت دقیق‌تری بر عملکرد مدیران اجرایی، تصمیمات استراتژیک و سیاست‌های مالی اعمال می‌شود. این امر از بروز مشکلاتی مانند سوءاستفاده‌های مالی یا تصمیمات اشتباه در سطح مدیریتی جلوگیری می‌کند.

4. کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بلندمدت

شرکت‌هایی که بر اساس معیارهای ESG فعالیت می‌کنند، به دلیل مدیریت بهتر ریسک‌ها، شفافیت مالی بالاتر، پایداری عملیاتی و ارتباط بهتر با جامعه و محیط‌زیست، در بلندمدت بازدهی بالاتری دارند. مطالعات متعدد نشان داده است که سرمایه‌گذاری در شرکت‌های ESG‌محور منجر به:

• کاهش نوسانات قیمتی سهام این شرکت‌ها نسبت به شرکت‌های معمولی،
• افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش ریسک نقدشوندگی پایین،
• عملکرد بهتر در دوران بحران‌های اقتصادی و مالی،
• کاهش احتمال مواجهه با رویدادهای غیرمنتظره مانند جریمه‌های سنگین، رسوایی‌های مالی یا اعتراضات اجتماعی، می‌شود.

5. بهبود مدیریت ریسک در پرتفوی سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ESG‌محور باعث می‌شود که ریسک کلی سبد سرمایه‌گذاری (پرتفوی) کاهش یابد. این امر به دلیل موارد زیر اتفاق می‌افتد:

• تنوع‌بخشی بهتر در سبد سرمایه‌گذاری: شرکت‌های پایدار معمولاً در صنایع متنوعی فعالیت دارند و وابستگی کمتری به صنایع پرریسک دارند.
• کاهش اثر نوسانات شدید بازار: در دوران بحران‌های اقتصادی، شرکت‌های ESG کمتر تحت تأثیر نوسانات بازار قرار می‌گیرند.
• افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران نهادی: بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ، مانند صندوق‌های بازنشستگی و شرکت‌های بیمه، به دنبال دارایی‌های ESG هستند، که این امر باعث افزایش تقاضا و رشد پایدارتر قیمت سهام این شرکت‌ها می‌شود.

جذب سرمایه‌گذاران و افزایش ارزش شرکت‌ها

سرمایه‌گذاری ESG (محیط‌زیستی، اجتماعی و حاکمیتی) نه‌تنها موجب ارتقای عملکرد شرکت‌ها و کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری می‌شود، بلکه جذابیت این شرکت‌ها را برای سرمایه‌گذاران افزایش داده و ارزش بازار آن‌ها را در بلندمدت تقویت می‌کند. در دنیای امروز، بسیاری از سرمایه‌گذاران، به‌ویژه صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ، شرکت‌های ESG‌محور را به‌عنوان گزینه‌های برتر سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند. در این بخش، به بررسی جنبه‌های مختلف تأثیر ESG بر جذب سرمایه‌گذاران و رشد ارزش شرکت‌ها می‌پردازیم.

1. افزایش جذابیت شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران نهادی

سرمایه‌گذاران نهادی، مانند صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه، بانک‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، نقش مهمی در بازارهای مالی ایفا می‌کنند. در سال‌های اخیر، بسیاری از این نهادها سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی را که معیارهای ESG را رعایت نمی‌کنند، محدود کرده‌اند.
دلایل این تغییر رویکرد عبارت‌اند از:

• مدیریت ریسک بهتر: سرمایه‌گذاران نهادی به دنبال شرکت‌هایی هستند که در برابر ریسک‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و مدیریتی مقاوم‌تر باشند.
• پایداری و سودآوری بلندمدت: صندوق‌های بازنشستگی و شرکت‌های بیمه که افق سرمایه‌گذاری بلندمدت دارند، ترجیح می‌دهند دارایی‌های خود را در شرکت‌های پایدار و مسئولیت‌پذیر سرمایه‌گذاری کنند.
• افزایش تقاضای مشتریان: بسیاری از سرمایه‌گذاران، از جمله سهام‌داران و مشتریان صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به دنبال گزینه‌هایی هستند که علاوه بر سودآوری، تأثیر مثبتی بر جامعه و محیط‌زیست داشته باشند.

مطالعات نشان داده است که شرکت‌هایی که دارای رتبه ESG بالا هستند، بیشتر مورد توجه این سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرند و ارزش سهام آن‌ها در بلندمدت افزایش پیدا می‌کند.

2. دسترسی آسان‌تر به تأمین مالی و کاهش هزینه سرمایه

شرکت‌هایی که در رتبه‌بندی ESG عملکرد خوبی دارند، معمولاً به منابع مالی ارزان‌تر و فرصت‌های سرمایه‌گذاری بهتری دسترسی دارند. دلیل این امر آن است که سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان، شرکت‌های ESG‌محور را به‌عنوان شرکت‌هایی کم‌ریسک‌تر می‌شناسند و در نتیجه، نرخ بهره و هزینه تأمین مالی برای این شرکت‌ها کمتر است.
برخی از مزایای دسترسی آسان‌تر به تأمین مالی شامل موارد زیر است:

• کاهش هزینه وام و تأمین مالی: بانک‌ها و مؤسسات مالی تمایل دارند وام‌هایی با نرخ بهره پایین‌تر به شرکت‌های پایدار و مسئولیت‌پذیر ارائه دهند.
• افزایش اعتبار شرکت در بازارهای سرمایه: شرکت‌هایی که به ESG توجه دارند، در رتبه‌بندی‌های اعتباری عملکرد بهتری دارند و اوراق قرضه آن‌ها با استقبال بیشتری مواجه می‌شود.
• جذب سرمایه‌گذاری خارجی: بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی، تنها در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که دارای رتبه ESG مناسب باشند.

به‌عنوان مثال، انتشار اوراق قرضه سبز (Green Bonds) به شرکت‌های ESG‌محور اجازه می‌دهد که سرمایه‌گذاری‌های خود را در پروژه‌های پایدار تأمین مالی کنند، در حالی که شرکت‌های سنتی ممکن است چنین دسترسی‌ای نداشته باشند.

3. افزایش ارزش سهام و جذابیت برای سرمایه‌گذاران خرد

سرمایه‌گذاران خرد، که شامل افراد حقیقی و سرمایه‌گذاران کوچک می‌شوند، نقش مهمی در بازارهای مالی دارند. امروزه بسیاری از این سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که تأثیر مثبتی بر محیط‌زیست و جامعه دارند. این تغییر رفتار مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران خرد باعث افزایش تقاضا برای سهام شرکت‌های ESG‌محور شده و در نتیجه، موجب رشد قیمت سهام و افزایش ارزش بازار این شرکت‌ها می‌شود.

• بررسی داده‌های بازار نشان می‌دهد که شرکت‌های ESG‌محور معمولاً عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌های سنتی دارند و سهام آن‌ها در برابر نوسانات بازار مقاوم‌تر است.
• صندوق‌های شاخص ESG، که تنها در شرکت‌های دارای رتبه ESG بالا سرمایه‌گذاری می‌کنند، در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند و عملکرد بهتری نسبت به شاخص‌های معمولی نشان داده‌اند.

به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌ها با بهبود عملکرد خود در زمینه ESG، در تلاش هستند تا جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران خرد ایجاد کنند.

4. افزایش رقابت‌پذیری و ارزش برند شرکت

شرکت‌هایی که در حوزه ESG فعالیت دارند، علاوه بر جذب سرمایه‌گذاران، در بازار رقابتی نیز موفق‌تر عمل می‌کنند. دلایل این افزایش رقابت‌پذیری شامل موارد زیر است:

• تقویت وفاداری مشتریان: بسیاری از مشتریان تمایل دارند از برندهایی خرید کنند که به مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی اهمیت می‌دهند. این امر باعث افزایش فروش و سودآوری شرکت‌های ESG‌محور می‌شود.
• افزایش اعتماد عمومی: رعایت اصول حاکمیت شرکتی، شفافیت مالی و مسئولیت اجتماعی موجب افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان، سهام‌داران و سایر ذی‌نفعان نسبت به شرکت می‌شود.
• کاهش وابستگی به منابع پرریسک: شرکت‌هایی که روی انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش آلایندگی و مدیریت بهینه منابع تمرکز دارند، در برابر تغییرات اقتصادی و زیست‌محیطی مقاوم‌تر هستند.

مطالعات نشان داده است که شرکت‌هایی که در رتبه‌بندی ESG عملکرد مطلوبی دارند، معمولاً برند قوی‌تری دارند و در بازارهای جهانی رقابت‌پذیرتر هستند.
با توجه به اینکه سرمایه‌گذاران به دنبال شرکت‌هایی هستند که در بلندمدت پایداری و سودآوری بالاتری داشته باشند، رعایت اصول ESG نه‌تنها یک انتخاب اخلاقی، بلکه یک استراتژی هوشمندانه برای رشد ارزش شرکت‌ها و افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری است.

پایداری بلندمدت و کاهش نوسانات بازار

سرمایه‌گذاری ESG نه‌تنها موجب بهبود عملکرد مالی و کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری می‌شود، بلکه نقش مهمی در افزایش پایداری بازارهای مالی و کاهش نوسانات شدید دارد. در این بخش، دلایل اصلی این تأثیرگذاری را بررسی می‌کنیم.

1. پایداری بلندمدت از طریق مدل‌های کسب‌وکار مسئولانه

شرکت‌هایی که معیارهای ESG را رعایت می‌کنند، معمولاً مدل‌های کسب‌وکار پایدارتر و مقاوم‌تری دارند. آن‌ها به‌جای تمرکز صرف بر سود کوتاه‌مدت، استراتژی‌هایی را اتخاذ می‌کنند که در بلندمدت موجب افزایش ارزش شرکت و کاهش وابستگی به عوامل پرریسک شوند.

عوامل کلیدی در افزایش پایداری شرکت‌های ESG‌محور:

• سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر: کاهش وابستگی به منابع انرژی ناپایدار مانند سوخت‌های فسیلی، باعث افزایش مقاومت شرکت در برابر شوک‌های قیمتی بازار انرژی می‌شود.
• بهبود زنجیره تأمین و مدیریت منابع: بسیاری از شرکت‌های ESG‌محور، استراتژی‌های پایدار در زنجیره تأمین خود پیاده می‌کنند که موجب کاهش وابستگی به تأمین‌کنندگان پرریسک و تضمین تداوم تولید می‌شود.
• افزایش تعامل با ذی‌نفعان و مشتریان: این شرکت‌ها با ایجاد روابط بلندمدت و پایدار با مشتریان، کارمندان و جوامع محلی، از چالش‌های احتمالی مانند تحریم‌ها، اعتصاب‌های کاری و تحولات اجتماعی آسیب کمتری می‌بینند.

2. کاهش نوسانات بازار از طریق سرمایه‌گذاری پایدار

بازارهای مالی به‌طور سنتی تحت تأثیر عوامل مختلفی دچار نوسانات شدید می‌شوند، اما شرکت‌های ESG‌محور نقش مهمی در کاهش این نوسانات ایفا می‌کنند. سرمایه‌گذاران به دلایل زیر تمایل بیشتری به نگه‌داری سهام این شرکت‌ها دارند و کمتر در شرایط بحرانی اقدام به فروش دارایی‌های خود می‌کنند:

• پایداری سودآوری و کاهش ریسک‌های عملیاتی: شرکت‌های ESG‌محور، معمولاً دارای ساختارهای مدیریتی قوی، سیاست‌های شفاف و استراتژی‌های کاهش ریسک هستند که باعث می‌شود عملکرد مالی آن‌ها در شرایط نامطلوب اقتصادی ثبات بیشتری داشته باشد.
• جذب سرمایه‌گذاران بلندمدت: برخلاف سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و سفته‌بازی، که معمولاً نوسانات بازار را تشدید می‌کنند، سرمایه‌گذاران ESG تمایل دارند دارایی‌های خود را برای مدت طولانی‌تری نگه دارند، که این امر موجب کاهش نوسانات قیمت سهام در بلندمدت می‌شود.
• تأثیر مثبت در دوران رکود و بحران‌های اقتصادی: مطالعات نشان داده است که شرکت‌های ESG‌محور در زمان بحران‌های مالی عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌های سنتی دارند، زیرا سرمایه‌گذاران در این دوران به دنبال دارایی‌های امن‌تر و پایدارتر هستند.

به‌عنوان مثال، در دوران بحران مالی 2008 و بحران ناشی از همه‌گیری کرونا، سهام شرکت‌های دارای رتبه ESG بالا کمتر دچار افت شدید شدند و سریع‌تر از بازارهای دیگر بهبود پیدا کردند.

3. کاهش تأثیرات منفی شوک‌های اقتصادی و زیست‌محیطی

یکی از مزایای مهم سرمایه‌گذاری ESG، کاهش حساسیت بازارهای مالی به شوک‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی است. شوک‌هایی مانند تغییرات شدید آب‌وهوایی، بحران‌های سیاسی و اجتماعی، نوسانات شدید قیمت انرژی و کمبود منابع طبیعی می‌توانند بازارهای مالی را دچار آشفتگی کنند. بااین‌حال، شرکت‌هایی که از اصول ESG پیروی می‌کنند، در برابر این چالش‌ها مقاوم‌تر هستند.

چگونه ESG موجب کاهش اثر شوک‌های اقتصادی و زیست‌محیطی می‌شود؟

مدیریت بهتر ریسک‌های زیست‌محیطی: شرکت‌های ESG‌محور به‌طور فعال در کاهش تولید کربن، استفاده بهینه از منابع و مدیریت پسماند سرمایه‌گذاری می‌کنند که آن‌ها را در برابر قوانین زیست‌محیطی جدید و بحران‌های آب‌وهوایی مقاوم‌تر می‌کند.
کاهش وابستگی به مواد اولیه پرریسک: این شرکت‌ها معمولاً زنجیره‌های تأمین پایدارتر و منابع جایگزین برای مواد اولیه دارند، که آن‌ها را در برابر نوسانات قیمت مواد اولیه و مشکلات لجستیکی مقاوم‌تر می‌کند.
 پایداری در اشتغال و نیروی کار: سیاست‌های ESG موجب می‌شود که این شرکت‌ها روابط کاری قوی‌تر و ثبات بیشتری در نیروی کار خود داشته باشند، که در شرایط بحران اقتصادی از کاهش شدید بهره‌وری جلوگیری می‌کند.

4. بهبود تنظیم‌گری و افزایش شفافیت در بازارهای مالی

در بسیاری از کشورها، دولت‌ها و نهادهای تنظیم‌گر بازارهای مالی به‌دنبال تشویق سرمایه‌گذاری‌های ESG هستند. این امر باعث شده که:

• شرکت‌ها شفافیت بیشتری در گزارش‌های مالی و غیرمالی خود داشته باشند.
• سرمایه‌گذاران به داده‌های معتبرتری برای تصمیم‌گیری دسترسی داشته باشند.
• رشد سفته‌بازی و رفتارهای پرریسک در بازار کاهش یابد.

به‌عنوان مثال، اتحادیه اروپا و ایالات متحده در حال توسعه قوانین جدیدی هستند که شرکت‌های بزرگ را ملزم می‌کند تا تأثیرات زیست‌محیطی و اجتماعی فعالیت‌های خود را افشا کنند. این سیاست‌ها، موجب می‌شود که بازارهای مالی به‌سمت شفافیت بیشتر و کاهش نوسانات حرکت کنند.

 

تأثیر مثبت بر جامعه و محیط‌زیست

سرمایه‌گذاری ESG نه‌تنها به بهبود عملکرد مالی و کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کند، بلکه تأثیرات عمیقی بر جامعه و محیط‌زیست دارد. این نوع سرمایه‌گذاری باعث ترویج کسب‌وکارهای پایدار، بهبود شرایط اجتماعی، حمایت از نیروی کار، و کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی می‌شود. در ادامه، تأثیرات مثبت سرمایه‌گذاری ESG بر جامعه و محیط‌زیست را با جزئیات بررسی می‌کنیم.

1. بهبود شرایط کار و حمایت از نیروی انسانی

سرمایه‌گذاری ESG به شرکت‌هایی اولویت می‌دهد که سیاست‌های کاری عادلانه‌تری دارند و از حقوق کارگران و نیروی انسانی حمایت می‌کنند. این امر به افزایش رضایت شغلی، بهره‌وری و نوآوری در محیط کار منجر می‌شود.

✔ افزایش عدالت و برابری در محیط کار:

• شرکت‌های ESG‌محور تلاش می‌کنند تا تبعیض جنسیتی، نژادی و طبقاتی را کاهش داده و فرصت‌های برابر برای همه کارکنان ایجاد کنند.
• بسیاری از این شرکت‌ها دستمزدهای منصفانه، بیمه‌های درمانی مناسب، و فرصت‌های رشد شغلی را برای کارکنان خود فراهم می‌کنند.

✔ تضمین ایمنی و سلامت کارگران:

• شرکت‌هایی که به معیارهای ESG پایبندند، در بهبود شرایط کاری، کاهش حوادث شغلی و ایجاد محیطی ایمن‌تر سرمایه‌گذاری می‌کنند.
• صنایعی مانند معدن، ساخت‌وساز، و تولید صنعتی، با اجرای سیاست‌های ESG می‌توانند میزان حوادث کاری و بیماری‌های ناشی از کار را کاهش دهند.

✔ تقویت مهارت‌های نیروی کار و آموزش مداوم:

• شرکت‌های ESG‌محور معمولاً برنامه‌های آموزشی و توسعه مهارت‌های حرفه‌ای برای کارمندان خود در نظر می‌گیرند که به افزایش بهره‌وری و کیفیت کار منجر می‌شود.

2. توسعه اقتصادی پایدار و کاهش فقر

یکی از مهم‌ترین اثرات سرمایه‌گذاری ESG، ایجاد رشد اقتصادی پایدار و کاهش شکاف طبقاتی در جوامع مختلف است.

✔ افزایش سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای محلی:

• بسیاری از سرمایه‌گذاران ESG به حمایت از شرکت‌های محلی و کسب‌وکارهای کوچک و متوسط (SMEs) تمایل دارند که این امر موجب تقویت اقتصاد محلی، ایجاد فرصت‌های شغلی و کاهش نرخ بیکاری می‌شود.

✔ کاهش نابرابری اقتصادی:

• شرکت‌هایی که به اصول ESG پایبندند، معمولاً سیاست‌هایی برای افزایش حداقل دستمزد، پرداخت منصفانه و حمایت از طبقات کم‌درآمد اتخاذ می‌کنند.
• این رویکرد موجب کاهش فاصله طبقاتی و افزایش توان خرید افراد در جوامع کم‌درآمد می‌شود.

✔ بهبود دسترسی به خدمات اساسی:

• برخی شرکت‌های ESG‌محور در زیرساخت‌های بهداشتی، آموزشی و مسکن ارزان‌قیمت سرمایه‌گذاری می‌کنند که تأثیر مستقیمی بر بهبود کیفیت زندگی افراد دارد.

3. حفاظت از محیط‌زیست و کاهش بحران‌های زیست‌محیطی

سرمایه‌گذاری ESG نقش کلیدی در کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی، کاهش تغییرات اقلیمی، و حفظ منابع طبیعی دارد.

✔ کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای:

• شرکت‌های ESG‌محور سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی، بادی و هیدروالکتریک انجام می‌دهند که موجب کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن می‌شود.
• استفاده از فناوری‌های بهینه انرژی در تولیدات صنعتی و ساختمان‌سازی نیز تأثیر مثبتی در کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی دارد.

✔ حفاظت از منابع آب و مدیریت پایدار پسماند:

• شرکت‌های ESG‌محور به دنبال کاهش مصرف آب، بازیافت پساب و جلوگیری از آلودگی منابع آبی هستند.
• همچنین، این شرکت‌ها استراتژی‌هایی برای مدیریت بهینه پسماند مانند کاهش زباله‌های صنعتی، بازیافت مواد، و کاهش استفاده از پلاستیک دارند.

✔ حفاظت از اکوسیستم‌ها و تنوع زیستی:

• بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های ESG بر حفظ جنگل‌ها، جلوگیری از نابودی زیستگاه‌های طبیعی، و حمایت از گونه‌های در معرض انقراض تمرکز دارند.
• صنایع کشاورزی و غذایی نیز با اجرای سیاست‌های ESG می‌توانند از روش‌های پایدار کشاورزی استفاده کرده و مصرف سموم و کودهای شیمیایی را کاهش دهند.

4. افزایش مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها

سرمایه‌گذاری ESG شرکت‌ها را تشویق می‌کند تا مسئولیت اجتماعی (CSR) خود را جدی‌تر بگیرند و تأثیر مثبتی بر جوامع خود داشته باشند.

✔ توسعه پروژه‌های اجتماعی:

• بسیاری از شرکت‌های ESG‌محور در برنامه‌های آموزشی، بهداشت عمومی، توسعه جوامع محلی و پروژه‌های خیریه مشارکت دارند.
• برای مثال، شرکت‌های بزرگ فناوری با اجرای پروژه‌های آموزشی و کارآفرینی به توانمندسازی جوانان و افراد کم‌برخوردار کمک می‌کنند.

✔ افزایش شفافیت و پاسخگویی شرکت‌ها:

• شرکت‌هایی که در معیارهای ESG عملکرد بهتری دارند، معمولاً سیاست‌های شفاف‌تری در مدیریت مالی، رفتارهای تجاری و پاسخگویی به ذی‌نفعان دارند.
• این امر موجب افزایش اعتماد عمومی به شرکت‌ها و تقویت روابط آن‌ها با مشتریان، کارکنان و جوامع محلی می‌شود.

✔ کاهش فساد و رفتارهای غیراخلاقی در کسب‌وکارها:

• سرمایه‌گذاری ESG باعث می‌شود که شرکت‌ها در قبال فساد مالی، تبعیض، سوءاستفاده از نیروی کار و سایر رفتارهای غیراخلاقی پاسخگو باشند.
• این امر موجب بهبود اعتبار شرکت‌ها و افزایش وفاداری مشتریان می‌شود.

جمع‌بندی

سرمایه‌گذاری ESG به عنوان یک استراتژی پایدار و بلندمدت، مزایای متعددی دارد. از بهبود عملکرد مالی و کاهش ریسک گرفته تا جذب سرمایه‌گذاران، افزایش پایداری اقتصادی و ایجاد تأثیرات مثبت اجتماعی و زیست‌محیطی، این نوع سرمایه‌گذاری به‌طور فزاینده‌ای در حال رشد است.
با توجه به روندهای جهانی، سرمایه‌گذاری بر اساس معیارهای ESG نه‌تنها برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران سودآور است، بلکه به ایجاد یک اقتصاد پایدار و مسئولانه نیز کمک می‌کند. بنابراین، در دنیای امروز، در نظر گرفتن معیارهای ESG یک ضرورت برای سرمایه‌گذاری موفق و هوشمندانه به شمار می‌رود.